Zwart geld

Jaarlijks sluizen vooral Amerikaanse bedrijven via Nederland tussen de 94 tot 170 miljard euro winst weg om belasting te ontwijken.  In 2020 behandelde de Belastingdienst 2.600 signalen en voerde 1.000 correcties door van vermogen dat mensen voor de Belastingdienst verborgen hielden. De directe opbrengst bedroeg  190 miljoen euro aan belastingcorrecties, rente en boetes. De behandeling van het wetsvoorstel om contante betalingen boven de 3000 euro  te monitoren is controversieel verklaard en wordt pas in 2024 verwacht. 

In Duitsland  mogen vanaf 1 januari 2020 door goudhandelaren niet meer dan 2.000 aan edelmetalen worden verkocht zonder klantgegevens te registreren. Handelaren worden verplicht voor een contante aankoop boven deze grens een kopie van het legitimatiebewijs te bewaren en klantonderzoek te doen. Dat wil zeggen dat de goudhandelaar moet onderzoeken of de klant een criminele achtergrond heeft. Daarnaast moet de handelaar bij een transactie met contant geld onderzoeken voor wie het goud uiteindelijk bestemd is. Door de nieuwe wetgeving zijn verschillende goudhandelaren in Duitsland gestopt .

EU waarschuwt voor financiële risico’s vanuit Andorra, Monaco en San Marino. Na acht jaar onderhandelen kwamen de toezichthouders tot overeenstemming over overeenkomsten met de drie microstaten. De belangrijkste financiële toezichthouders van Europa waarschuwen dat een diepere relatie de achterdeur zou kunnen openen voor illegaal geld. De drie landen, met een gezamenlijke bevolking van 150.000 inwoners en grenzend aan Frankrijk, Italië en Spanje, zijn geen lid van de EU, maar onderhandelen sinds 2015 met de Europese Commissie over diepere economische banden die hen toegang zouden geven tot de interne markt. De voorzitters van drie EU-toezichthouders, die toezicht houden op de Europese banken, financiële markten en de verzekerings- en pensioensector, waarschuwden dat het trio “historisch gezien minder strenge financiële regelgeving handhaafde” en “gevoelig zou kunnen zijn voor het witwassen van geld en andere illegale activiteiten.

De boetevrije inkeerregeling voor zwart geld en vermogen op een buitenlandse spaarrekening (box 3) is per 1 januari 2018 afgeschaft. Inkeren mag, graag zelfs, maar de boete op zwart sparen bij vrijwillige inkering bedraagt in 2020 en in 2021 maximaal 300%. Vrijwillig inkeren heeft voordelen, want de fiscus mag de boete dan verlagen. Voor inkomsten in box 1 en box 3 is boetevrij inkeren ook in 2020, 2021 en 2022 nog mogelijk.

De Belastingdienst mag met ingang van 2017 geen fictieve rente meer innen over vermogens. Zwartspaarders gaan hierdoor vrijuit. Eind vorig jaar maakte de Hoge Raad een einde aan de vermogensrendementsheffing. De belasting op fictief rendement zou in strijd zijn met het Europees recht. De Belastingdienst mag daardoor met ingang van 2017 geen fictieve rente meer innen over vermogens. Maar dat blijkt ook te gelden voor geld dat nooit bij de fiscus is gemeld. Zwartspaarders gaan vrijuit omdat de Belastingdienst niet of nauwelijks boetes kan opleggen. Wie zijn spaargeld cash ergens bewaarde, profiteert het meest. Staat het verzwegen vermogen op een buitenlandse bankrekening dan kan de fiscus tot twaalf jaar terug belasting navorderen. Bij contant geld is die periode slechts vijf jaar. Omdat de Hoge Raad de vermogenstaks in box 3 met terugwerkende kracht vanaf 2017 ongeldig verklaarde, is die termijn al verstreken. De fiscus kan deze zwartspaarder niets maken. In Nederland zou er sprake zijn van 55 miljard euro aan niet-opgegeven vermogen.

Nederland, België, Frankrijk, Italië en Spanje verzoeken de Europese Commissie om een maximum van 5000 euro voor betalen met cash, met ruimte voor landen om nog lager te gaan. Nederland werkt zelf aan een grens van 3000 euro. Het biljet van 500 euro, dat vooral wordt gebruikt door criminelen, wordt niet meer gedrukt en wordt uit de circulatie genomen, maar er circuleren nog altijd 400 miljoen stuks.

Er zou in de afgelopen zes jaar voor ruim één miljard euro aan crimineel zwart geld zijn witgewassen door export van Nederlandse auto’s. Via een Libanese bende zou er op grote schaal met hasjhandel verdiend geld zijn witgewassen, via de autobranche maar ook via de aardappel- en uienhandel. Volgens Heijn is de Duitse politie nu ook een onderzoek gestart naar de Libanese groeperingen die zich bezig zouden houden met witwassen. In Nederland werd in deze zaak al een Syriër veroordeeld tot 24 maanden cel. De man, die een uitkering had, kocht voor bijna 20 miljoen euro aan auto’s. De auto’s werden gefactureerd aan katvangers in Oost-Europa en op de automarkt van Berlijn verkocht, stelt Heijn. Bij het bedrijf in Hoogeveen werd volgens Heijn tussen 2013 en 2017 in totaal voor 75,3 miljoen euro aan contante betalingen ontvangen. Bij vier autobedrijven waar in juli 2020 een inval was, zouden in twee jaar voor ongeveer 120 miljoen euro aan cash betalingen zijn ontvangen. De Belastingdienst en het coördinatiepunt btw-fraude schatten dat veertig tot vijftig autobedrijven meedoen aan deze praktijken. Libanezen hebben hun activiteiten nog niet gestaakt. Er zitten met enige regelmaat nog steeds Libanezen met nummerborden en contant geld in de trein. Als uitleg voor die cash noemen ze nog steeds simpelweg de autohandel.”

De ministerraad heeft ingestemd met een wetsvoorstel om contante betalingen vanaf drieduizend euro voor beroeps- of bedrijfsmatige handelaren te verbieden en om gegevensdeling door banken, financiële instellingen en notarissen makkelijker te maken. Ook komt er een wettelijke mogelijkheid voor gezamenlijke transactiemonitoring door banken.

Witwassen is al sinds 2001 een zelfstandig delict in het Wetboek van Strafrecht. Witwassen in juridische zin is het verbergen of verhullen van de werkelijke aard, herkomst, vindplaats, vervreemding of verplaatsing van een voorwerp of het verbergen of verhullen wie de rechthebbende is of het voorwerp voorhanden heeft, terwijl er wetenschap is of er redelijkerwijs een vermoeden zou moeten zijn dat het voorwerp onmiddellijk of middellijk afkomstig is uit enig misdrijf. Ook het verwerven of voorhanden hebben van een voorwerp dat onmiddellijk afkomstig is uit enig eigen misdrijf is expliciet strafbaar gesteld.

Het Organized Crime & Corruption Reporting Project onthulde dat 1920 Britse firma’s en 373 instanties uit de Verenigde Staten betrokken zijn bij het witwassen via onder andere de Danske Bank uit Denemarken en de Bank of China. Uit de Panama Papers blijkt dat tussen januari 2011 en oktober 2014 20,8 miljard dollar aan steekpenningen vanuit Rusland werd witgewassen via 5.140 bedrijfsaccounts bij 732 buitenlandse banken in 96 landen. Het witwas netwerk bevatte 21 niet traceerbare bedrijven in het Verenigd Koninkrijk, Cyprus en Nieuw Zeeland. Russische bedrijven sluisden hun geld Rusland uit door een schuldbekentenis op te maken en deze te laten bekrachtigen en innen door een Moldavische rechter. Hiervoor werden de Moldindconbank in Moldavie (republiek in zuid-oost europa) en Trasta Komercbanka in Litouwen gebruikt. De bedrijven hadden bij dezelfde banken hun rekeningen. HSBC, the Royal Bank of Scotland, Lloyds, Barclays and Coutts zijn slechts enkele van de 17 Brutse banken die 545 miljoen dollar wegsluisden via een bank in Hong Kong. 2,4 miljoen dollar zou via de ING en the Amsterdam Trade Bank zijn witgewassen. Volgens de OCCRP zijn de grootste bedragen witgewassen via de Danske Bank (Denemarken, $1,2 miljard) en de Bank of China (ruim 700 miljoen). 500 bankiers en medewerkers van de Russische geheime dienst (FSB) zouden bij de transacties betrokken zijn.

Er wordt bijna 13 miljard euro jaarlijks witgewassen in Nederland en dat staat gelijk aan 1,6% van de Nederlandse economie. Zo’n 8 miljard hiervan komt uit Nederland. Contante betalingen vanaf drieduizend euro voor beroeps- of bedrijfsmatige handelaren zijn straks daarom , dankzij een nieuw wetsvoorstel niet meer mogelijk, gegevensdeling door banken, andere financiële instellingen en notarissen wordt makkelijker en er komt een wettelijke mogelijkheid voor gezamenlijke transactiemonitoring door banken.

De Nederlandsche Bank (DNB) noemt de situatie bij banken zorgelijk. Banken moeten in staat zijn om mogelijk ongebruikelijke transactiepatronen en transacties van cliënten, die een hoger risico met zich meebrengen, signaleren en melden maar doen te weinig om witwastransacties of financiering van terrorisme tegen te houden. Het monitoringsproces vertoont gebreken en het risicoprofiel van een klant wordt te weinig meegenomen bij het onderzoek van mogelijke ongebruikelijke transacties.

Door het wel tot zeven jaar rekken van belastingclaims krijgen zwartspaarders succesvol de gelegenheid om vermogen weg te loodsen. Dit blijkt uit een memo van de Coördinatiegroep Constructiebestrijding (CCB) van de Belastingdienst aan de Tweede Kamer. De FIOD heeft vijf belastingadviseurs opgepakt die ervan worden verdacht dat ze voor in totaal 2,7 miljoen euro hebben gefraudeerd. In maart zijn zeven kantoren en woningen doorzocht in Stein, Rijssen, Hoorn, Purmerend, Hendrik-Ido-Ambacht en Wezep. Computers en administratie, bankrekeningen, auto’s, huizen en contant geld werd in beslag genomen.

Via een fonds voor gemene rekening wordt belasting op vermogen beperkt. Bij zo’n fonds zijn registraties niet terug te vinden in het openbare Handelsregister. Een fonds voor gemene rekening is vergelijkbaar met een vennootschap, waarbij een aantal mensen hun geld bij elkaar leggen en een beheerder aanstellen. Zo’n fonds is aantrekkelijk omdat het is vrijgesteld van vermogensbelasting in box 3. In plaats daarvan wordt, afhankelijk van mogelijke vrijstellingen, 25 of 40 procent belasting betaald. Vermogensbelasting wordt geheven over een fictief rendement, terwijl bij een fonds voor gemene rekening alleen over de werkelijke inkomsten belasting is verschuldigd.

Justitie en politie hebben in 2016 met een grote actie in acht landen een bedrag van 57 miljoen euro aan belastingfraude ontdekt bij bedrijven die handelen in elektronica, hardware en software. De bedrijven worden verdacht van omvangrijke btw-fraude en witwaspraktijken. Eurojust en Europol deden huiszoeking in huizen en bedrijven en er werden zeven arrestaties verricht. Elektronische producten en 4,5 miljoen euro aan contanten werd in beslag genomen. De onderzoeken en invallen werden gedaan in Duitsland, Polen, Letland, Frankrijk, Luxemburg, Italië, Cyprus en het Verenigd Koninkrijk.

Maatregelen

Vanaf 28 mei 2023 is er onder leiding van EU-commissaris Marianne Thyssen van de Europese Commissie een platform operationeel waarin inspectiediensten en sociale partners uit de EU-lidstaten problemen en maatregelen gaan coördineren en bespreken. De minister van Financiën van de Duitse deelstaat Norbert Walter-Borjan kocht usb-sticks en cd-roms met vertrouwelijke informatie over zwartspaarders van een klokkenluider bij een Zwitserse bank. Exclusief vastgoedbezittingen wordt wereldwijd tussen de 6100 en 7200 miljard euro aan financiële bezittingen verborgen gehouden voor de belastingdienst, waarmee tussen de 2000 en 2600 miljard dollar aan inkomstenbelastingen wordt ontdoken. In 2o24 onderhandeld  de Nederlandse belastingdienst met Benin, Ecuador en Zweden, Aruba, België, Brazilië, Duitsland, Marokko, Mozambique, Oeganda, Portugal, Roemenië en Suriname. 

Witwassen

Er is veel commotie over de recente onthullingen over het wegsluizen van geld via Panama (Panama Papers). Grotere professionele zwart geld bezitters hebben zo’n 21 tot 32 miljard geparkeerd op offshore rekeningen in belastingparadijzen. De Belastingdienst krijgt vanaf 2017 de bankgegevens van Nederlanders uit honderd landen. Zo’n 95 andere landen blijven buiten schot. De Belastingdienst heeft ruim 650 Nederlandse klanten van Credit Suisse een brief gestuurd met het verzoek om hun verzwegen vermogen alsnog aan te geven.

Regulier witwassen gebeurd via dienstverlenende bedrijven zoals de horeca, juweliers, kledingzaken, markten, kapsalons, snackbars, ijssalons, nagelstudio’s en belwinkels. Over verzonnen omzet wordt dan gewoon belasting betaald waarna het geld wit kan worden uitgegeven. Wellicht zullen in de toekomst om die reden voor al dit soort winkels pinbetalingen verplicht gesteld worden.

Een methode om deze witwaspraktijken in de dienstverlening vast te stellen is het gebruik van big data. Omzetcijfers in dezelfde buurt of business worden vergeleken en op waarde geschat. In Rotterdam heeft het OM en de politie het afgelopen jaar tien miljoen euro, zeven kilo goud, honderden kilo’s harddrugs en 23 auto’s met een totale waarde van 669.000 euro in beslag genomen. De rechter veroordeelde enige leden van een Marokkaanse misdaad familie tot celstraffen van zes jaar. Zo bleek er een kapperszaak zonder stoelen en op de Beijerlandselaan waren er elf juwelierszaken gevestigd.

Ook banken zijn betrokken bij witwassen. Bij de Deutsche Bank bijvoorbeeld worden witwaspraktijken van Russische klanten onderzocht. De Süddeutsche Zeitung meldde dat er 10 miljard dollar aan verdachte aandelentransacties nader wordt onderzocht die Russische klanten van de bank van 2012 tot 2015 deden met roebels. Dezelfde effecten werden tegelijkertijd gekocht in Londen, maar dan met Amerikaanse dollars. Door deze truc hebben de klanten geld uit Rusland weggesluisd zonder de autoriteiten daarvan op de hoogte te stellen. De Russische centrale bank zou de Deutsche Bank al een boete van 5000 euro hebben gegeven vanwege procedurele tekortkomingen. De bank heeft 1,2 miljard euro gereserveerd voor eventuele sancties.

Bij de Vaticaanse Bank (IOR) zou ook sprake zijn van witwaspraktijken en geestelijken zouden frauderen met giften bestemd voor wereldwijde hulpprojecten aan armen. Tientallen miljoenen euro’s verdwijnen in de zakken van priesters en kardinalen, schrijft onderzoeksjournalist Gianluigi Nuzzi in zijn nieuwe boek De Kruistocht, dat 20 februari in Nederland verschijnt. Van de hoogste Franse beroepsrechter moet Christine Lagarde van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) alsnog terechtstaan voor haar aandeel in de betaling van 400 miljoen aan de zakenman Bernard Tapie in 2008. toen ze minister van Financiën was.

De overheid houdt exact bij hoeveel contant geld er in omloop is en hoeveel hiervan wordt achtergehouden. Om het achterhouden of wegzetten van geld moeilijker te maken wordt het gebruik van contant geld zoveel mogelijk beperkt. Naast iDEAL betalingen worden ook betalingen met creditcards en PayPal vooral vanwege online aankopen steeds populairder. In 2015 werd bij 17 miljoen online aankopen een creditcard gebruikt, een stijging met 24% ten opzichte van een jaar eerder. Met PayPal werden 7 miljoen aankopen betaald. Bankbiljetten worden met enige regelmaat vervangen of worden zelfs uit de markt genomen. Nu wordt nog zo’n 1,08 biljoen euro aan contant geld uit de roulatie gehouden wat in huizen of kluizen wordt bewaard zonder dat daar belasting over wordt betaald.

De FIOD en politie zijn dinsdagochtend 11 juli 2021 begonnen met een grote actie tegen witwassen. Er is onder andere een inval gedaan bij The Best Limo waar twee limousines in beslag werden genomen aan de Heuvelstraat in Kaatsheuvel en in Rijen bij A. J. de Beer auto’s. Op het terrein aan de Heuvelstraat zijn al eerder invallen gedaan. In totaal zijn er op negen plaatsen in Brabant invallen. In Kaatsheuvel bij verschillende woningen en bedrijven, in Waalwijk bij een woning, in Rijen bij De Beer, in Almkerk bij een woning en een bedrijfspand en in Aalst in een recreatiewoning. Ook aan de Noorsestraat is een inval gedaan en zijn meerdere auto’s in beslag genomen. In Waalwijk is een woning aan de Villa Gagel doorzocht. Ook in Almkerk en Aalst aan de overzijde van de Maas zijn invallen gedaan. Militairen en speurhonden zoeken naar bewijs zoals financiële transacties en waardevolle spullen. Er zijn twee limousines in beslag genomen. De invallen zijn het resultaat van een onderzoek van de FIOD naar verdachte geldstromen dat al in 2016 werd gestart. Vier verdachten zijn in beeld maar zijn nog niet aangehouden. Op het terrein aan de Heuvelstraat staan twee huizen en verschillende bijgebouwen. Militairen zoeken er naar verborgen ruimtes en ook computerapparatuur wordt in beslag genomen. De bewoner werd niet aangehouden en werkt mee. Er werd voor 250.000 euro aan contant geld dat in een plastic tasje verstopt tussen oude autobanden en motorblokken lag in beslag genomen, evenals 23 auto’s – waaronder de twee limousines met een totale waarde van 180.000 euro, sieraden, vuurwerk, boksbeugels, een knipmes en verdovende middelen. In Waalwijk werden enkele vaten met in totaal ongeveer 650 liter aan chemicaliën voor de productie van drugs aangetroffen. Er werden door digitale experts veel gegevens aangetroffen die als bewijs kunnen dienen voor het witwassen.

Zwitserse banken

De Belastingdienst heeft de Zwitserse bank Julius Baer verzocht om informatie over Nederlandse spaarders. Met Zwitserse banken zijn sinds enige tijd vergaande afspraken gemaakt om de transacties en tegoeden openbaar te krijgen. De fiscus informeert ook naar rekeninghouders bij UBS met tegoeden vanaf 1.500 euro in de periode tussen februari 2013 en december 2014. Nederlanders hadden in 2006 circa 4 miljard euro ondergebracht bij Zwitserse banken. De Zwitserse belastingautoriteit heeft de rekeninghouders bij UBS gevraagd om zich te melden, ook al is de rekening inmiddels al leeggehaald. Een belastingverdrag uit 2000 tussen de twee landen bepaalt echter dat de fiscus specifieke namen moet noemen van de rekeninghouders in kwestie. De rechter gaf een Nederlander gelijk, nadat hij een zaak aanspande om te voorkomen dat de Zwitserse bank UBS zijn bankgegevens bekend maakte, maar verloor in hoger beroep zodat Zwitserland gegevens over Nederlanders die sparen bij de bank UBS, alsnog doorgespeeld worden aan de Belastingdienst. De uitspraak betekent ook dat een groepsverzoek dat is ingediend bij de Zwitserse belastingdienst over spaarders bij de bank Crédit Suisse, verder in behandeling zal worden genomen. Daarnaast biedt het vonnis de mogelijkheid om nieuwe groepsverzoeken in te dienen.

Credit Suisse was de 2e Zwitserse bank die gegevens van zwartspaarders wilde vrijgeven, ondanks dat bezwaarprocedure tegen de gang van zaken bij UBS nog onder de rechter is. De Zwitserse autoriteiten zijn reeds akkoord met de overdracht van de bankgegevens. Klanten hebben twintig dagen de tijd om bezwaar te maken tegen de gegevensuitwisseling met de Nederlandse belastingdienst. Het Zwitserse Openbaar Ministerie werd zeer tegen hun zin niet betrokken bij het in maart gehouden internationale onderzoek naar 55.000 zwartspaarders die geld hebben staan bij de Zwitserse bank Credit Suisse. Er werden, door de FIOD invallen gedaan in Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Australië. Justitie kreeg de namen en gegevens in handen van 3800 Nederlanders met vele miljoenen aan vermogen in Zwitserland. De betrokken landen hebben hun onderzoek en de acties van gisteren gecoördineerd via Eurojust (het Europees samenwerkingsverband tegen internationale criminaliteit, red.). De informatie heeft geleid tot invallen in vier plaatsen en twee arrestatie en in beslagnames. Bij de invallen in Den Haag, Hoofddorp, Zwolle en de gemeente Venlo werd beslag gelegd op alles van waarde. Ook is administratie in beslag genomen. De vestigingen van Credit Suisse in Amsterdam, Londen en Parijs werden ook gecontroleerd. Credit Suisse werkt onder dwang mee aan het onderzoek. Australische autoriteiten zijn 340 mensen op het spoor zijn die zouden hebben geholpen bij belastingontduiking via Zwitserland. De bank staat inmiddels op omvallen.

Zwartspaarders hadden eerst nog recht op een inkeer regeling met een beperkte boete van 60 procent van het achterstallige belastingbedrag in plaats van de maximale 300 procent die moet worden betaald wanneer de fiscus de zwartspaarder zelf heeft opgespoord.

Later zullen ook individuele rekeningen en rekeningen bij andere banken in Zwitserland, Luxemburg of Singapore aan de beurt komen. De boete op zwart vermogen in het Buitenland wordt vanaf 1 juli verdubbeld van 60 procent van de ontdoken belasting naar 120 procent. De boete komt nog bovenop de belasting die met terugwerkende kracht over de afgelopen twaalf jaar betaald had moeten worden. Over dat bedrag wordt dan ook nog eens rente berekend. De inkeerregeling voor zwartspaarders wordt per 1 januari 2018 helemaal afgeschaft. Vanaf die datum moeten belastingontduikers de volledige boete betalen als hun verborgen vermogen bekend wordt.

ABN AMRO moest negen betrokken medewerkers van het kantoor in Dubai ontslaan. Het kantoor hielp Indiase klanten met het opzetten van vennootschappen, verzorgde hun administratie en liet ze vermogensrekeningen openen. Van De Nederlandsche Bank kreeg de bank een boete van 625.000 euro en van de Dubai Financial Services Authority kwam een boete van 640.000 dollar. ABN fungeert met minimaal zes dochterbedrijven ook als aandeelhouder van 25 bedrijven op de Britse Maagdeneilanden. Volgens berekeningen van de Europese Commissie lopen de lidstaten jaarlijks 50 tot 70 miljard euro mis aan gemiste belastinginkomsten door het onzichtbaar maken van vermogen door ondernemingen. De Europese Commissie stelt voor om grote ondernemingen die actief zijn in Europa per EU-land te laten aangeven waar de winst gemaakt wordt en waar ze hierover belasting afdragen. Daarnaast moeten de bedrijven in de toekomst openheid geven over hoeveel belasting ze buiten de Europese Unie betalen.

De hoeveelheid cash die in omloop is, is nu twee keer zo hoog als tien jaar geleden. Omdat nu al zo’n 300 miljard euro van het achtergehouden geld bewaard wordt in briefjes van 500 euro en het biljet ook veelvuldig gebruikt wordt binnen het criminele circuit is besloten om dit biljet maar helemaal uit de roulatie te nemen. Het kost de schatkist een half miljard aan kosten om vervangende kleinere coupures te drukken. De Europese Centrale Bank heeft 5 juli ook het nieuwe biljet van 50 euro vervangen en gaat deze 4 april 2017 in omloop brengen. Het briefje van vijftig is al het vierde eurobiljet dat wordt gewijzigd en is het meest voorkomende bankbiljet in de eurozone: in totaal zijn het er acht miljard, 45% van het totaal aantal biljetten. Het nieuwe briefje bevat nieuwe veiligheidskenmerken, waaronder een hologram en een veiligheidsdraad. Na het nieuwe 50 euro biljet volgen nog nieuwe biljetten van 100 en 200 euro. De ECB verwacht in 2024 een definitieve beslissing te nemen over een nieuw ontwerp. Het gebruik van Bitcoin wordt om dezelfde reden nu al met argusogen bekeken. De EU heeft de eerste stappen gezet om ook het bitcoin gebruik te laten registreren.

Vals geld

In de loop van 2022 werden 376.000 valse eurobankbiljetten uit omloop genomen. Met 13 onderschepte vervalsingen per 1 miljoen echte bankbiljetten in omloop is dit het op één na laagste aantal vervalsingen in verhouding tot de bankbiljetten in omloop sinds de invoering van de eurobankbiljetten. Het totale aantal uit omloop genomen valse biljetten is met 8,4% gestegen ten opzichte van 2021. Dit weerspiegelt ook de opleving van de economische bedrijvigheid in 2022 na de opheffing van de meeste coronamaatregelen. De kwaliteit van de vervalsingen blijft laag. 

In 2022 is het aantal valse eurobiljetten dat in Nederland werd gevonden bijna verdubbeld. Volgens de Nederlandse Bank (DNB) gaat het voornamelijk om slecht nagemaakt briefgeld. De toename is toe te schrijven aan een aantal grote oplichtingszaken, waarbij veel slecht nagemaakte valse biljetten van 100 en 200 euro werden gevonden. Het aantal valse biljetten van 50 euro nam de laatste jaren juist af.

Het aantal vervalsingen van lage kwaliteit neemt flink toe in Nederland. Dit zijn vervalsingen die eigenlijk makkelijk te herkennen zijn omdat ze weinig van de echtheidskenmerken, zoals een watermerk en een hologram, hebben.

Op 21 september 2022 ondersteunde Europol de Spaanse Nationale Politie en de Spaanse Regionale Catalaanse Politie bij het ontmantelen van een georganiseerde misdaadgroep die betrokken is bij de productie en distributie van valse eurobankbiljetten. Bij de politie-interventie waren ook de recherchebrigade van de Bank van Spanje, ondersteunende eenheden van de Algemene Raad van de Rechtspraak (Consejo General del Poder Judicial) en agenten van de Anti-Riot Units (Unidades de Intervención Policial) betrokken om de toegang te vergemakkelijken en het gebied te beveiligen. Honderden eenheden werden ook ingezet om valse bankbiljetten op te sporen.

  • 9 locatie zoekopdrachten in Alicante, Barcelona, Malaga en Valencia;
  • arrestatie van 12 personen;
  • ontmanteling van een clandestiene drukkerij;
  • inbeslagnames: 4,3 miljoen EUR aan hoogwaardige valse 500-eurobankbiljetten en een grote hoeveelheid apparatuur (meerdere drukpersen, een exposure-unit, een hot stamping-machine, een papierguillotine en grondstoffen).

De vervalsers gebruikten hoogwaardige technologie om valse eurobiljetten te produceren, in wat wordt beschouwd als enkele van de meest geavanceerde vervalsingen die ooit in de EU zijn ontdekt. Het geavanceerde technologische ontwerp en de goede staat van de vervalsingen maken dit de gevaarlijkste vervalsingen die de afgelopen jaren in de EU zijn geproduceerd. Onderzoekers van de onderzoek brigade van de Bank van Spanje identificeerden de hoofdverdachte achter de drukkerij als een persoon die al bekend was bij autoriteiten die in 2009 werden vastgehouden voor soortgelijke criminele activiteiten. Hoewel deze valse biljetten van hogere kwaliteit waren, hadden ze vergelijkbare kenmerken als vervalsingen die in 2009 werden geproduceerd.

In 2021 vond de Spaanse regionale Catalaanse politie een tas met ongeveer 4 miljoen euro aan valse biljetten van 500 euro. Het analysecentrum van de Bank van Spanje bevestigde dat de vervalsingen dezelfde waren als die van de meest recente partij vervalsingen. De onderzoekers schatten dat het criminele netwerk in amper drie maanden tijd meer dan 8 miljoen euro heeft gedrukt in deze clandestiene drukkerij, die in september werd ontmanteld. De leden van het criminele netwerk hadden verschillende functies, van het leveren van grondstoffen, voornamelijk uit China, tot het beheren van de printapparatuur. Het nep geld werd gebruikt voor verschillende criminele activiteiten, waaronder drugshandel.

Europol faciliteerde de informatie-uitwisseling en financierde en coördineerde een aantal operationele activiteiten. Europol verleende ook analytische ondersteuning bij het identificeren van het land waarin de bankbiljetten werden verspreid. Tijdens de actiedag heeft Europol een deskundige naar Spanje gestuurd om technische ondersteuning te bieden en operationele informatie te vergelijken met de databases van Europol en de systemen van de Europese Centrale Bank.


In totaal zijn er 21 miljard echte eurobiljetten in omloop. De aantallen in beslag genomen biljetten wisselen gedurende het jaar sterk. Een aangenomen vals biljet wordt niet vergoed. In Nederland werden in de eerste helft van 2017 24.500 vervalste eurobiljetten onderschept, ongeveer net zoveel als in de eerste helft van 2016. In de eerste zes maanden van 2018 werden 20.700 valse bankbiljetten uit de roulatie gehaald. Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) is dat 8 procent meer dan het voorgaande half jaar. In 2020 werd in totaal 25.500 valse biljetten uit de roulatie gehaald en dat is 34 procent minder dan in 2019.Het populairste eurobiljet onder vervalsers is het briefje van 50 euro. (meer dan drie kwart van de valse biljetten). In 2021 werden er 367.000 valse biljetten in beslag genomen, een kwart minder dan in 2020. In Nederland bleef het aantal wel stabiel. Het aantal valse eurobiljetten neemt al jaren af. Waar er in 2016 nog 684.000 uit de omloop werden gehaald, was dat aantal in 2021 bijna de helft kleiner. Wereldwijd zijn er zo’n 28 miljard echte biljetten in omloop. Ook in Nederland is de hoeveelheid vals geld de afgelopen jaren afgenomen, van 47.200 in 2016 naar 26.100 in 2021. Het aantal uit de circulatie genomen briefjes bleef vergeleken met 2020 nagenoeg stabiel. Het 50 eurobiljet is in Nederland nog steeds het valse biljet dat het meest wordt aangetroffen, maar het aantal is sinds 2015 gestaag gedaald. De laatste twee jaar viel deze daling samen met het afnemend gebruik van contant geld aan de kassa door corona. Het aantal valse biljetten van 20 euro nam iets toe.Sale Solden 2023 De ministerraad heeft ingestemd met een wetsvoorstel om contante betalingen vanaf drieduizend euro voor beroeps- of bedrijfsmatige handelaren te verbieden en om gegevensdeling door banken, financiële instellingen en notarissen makkelijker te maken. Ook komt er een wettelijke mogelijkheid voor gezamenlijke transactiemonitoring door banken.


De Belastingdienst heeft met project Montenegro, waarbij een vermoeden van het hebben van een Zwitserse bankrekening genoeg was om mensen te benaderen met kritische vragen, de plank grotendeels misgeslagen. Zo bleek de helft van de 670 ‘verdachten’ slechts contactpersoon te zijn voor iemand anders. De fiscus startte in 2017 het project Montenegro naar aanleiding van gegevens die de Fiod na een tip had opgedoken: er was een lijst van 670 Nederlanders die tussen 2003 en 2009 een Zwitserse bankrekening hadden en/of in 2016 belcontact hadden gehad met een Zwitserse bank. Mogelijke zwartspaarders, dacht de Belastingdienst; hun is per brief om informatie gevraagd en bovendien werd Credit Suisse gesommeerd om met informatie over de brug te komen. De Fiod zelf behandelde twintig zaken; de rest is aan de Belastingdienst overgelaten.


This domain is for sale