In het Corruptie en fraude boek leest u alles over corruptiezaken en fraudes wereldwijd. Ook wordt dieper ingegaan op grote bekende corruptie- en fraudezaken.
Disclaimer – Corruptie & Fraude Blog
De inhoud van deze blog is bedoeld voor informatieve en educatieve doeleinden en behandelt thema’s zoals corruptie, fraude en andere gevoelige maatschappelijke kwesties. De gepubliceerde teksten kunnen meningen, interpretaties en analyses bevatten die niet noodzakelijkerwijs feitelijk of volledig verifieerbaar zijn.
Een deel van de informatie, verhalen of citaten is overgenomen uit externe publicaties, nieuwsbronnen of inzendingen van derden. De schrijver en publicist van deze blog heeft niet alle beweringen kunnen verifiëren en kan geen garantie geven voor de juistheid, volledigheid of actualiteit van de inhoud.
De meningen, analyses en interpretaties in de gepubliceerde teksten vertegenwoordigen uitsluitend de visie van de oorspronkelijke auteurs of bronnen en niet noodzakelijkerwijs die van de schrijver/publicist van deze blog.
De schrijver/publicist aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige schade, verliezen of gevolgen die voortvloeien uit het gebruik, delen of vertrouwen op de gepubliceerde informatie.
Door deze website te bezoeken en de inhoud te lezen, erken je dat je kennis hebt genomen van deze disclaimer en instemt met de voorwaarden.
Auteursrecht en bronvermelding
Alle teksten, analyses en overige materialen op deze blog zijn beschermd door auteursrecht. Het is niet toegestaan om inhoud te kopiëren, verspreiden of openbaar te maken zonder uitdrukkelijke toestemming van de respectievelijke auteurs of van de schrijver/publicist van deze blog.
Wanneer inhoud afkomstig is van derden, wordt zo veel mogelijk correcte bronvermelding toegepast. De blog kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele inbreuken van derden.
Het aantal pogingen tot bankfraude is wereldwijd sterk toegenomen, met een stijging van 65% in één jaar tijd. Vooral sms-fraude (smishing) is geëxplodeerd , tien keer vaker dan vorig jaar en ook telefonische oplichting (vishing) is verdubbeld.
Andere vormen van fraude namen eveneens fors toe:
- Romantische fraude: +63%
- Investeringsfraude: +42%
- Aankoopfraude: +14% (nog steeds de meest voorkomende vorm)
De wereldwijde schade voor consumenten wordt geschat op 1,03 biljoen dollar per jaar. Volgens experts zoals Tom Peacock van BioCatch staan banken onder zware druk door het enorme aantal fraudegevallen, en consumenten krijgen steeds vaker te maken met verdachte berichten, telefoontjes en misleidende sociale-mediaposts. Fraude wordt steeds vaker gepleegd door georganiseerde misdaadnetwerken die mensen op industriële schaal uitbuiten.
Financiële misdaad loopt uiteen van gestolen familievermogens tot het financieren van zware misdaden. Er bestaan inmiddels hele steden die draaien op oplichtingseconomieën, waar fraude openlijk wordt georganiseerd en beschermd. Dit geeft een alarmerend beeld van een snelgroeiende, professionele fraude-industrie met enorme financiële én menselijke gevolgen.
Nieuw Wetboek van Strafvordering in de maak
Het omvangrijke wetgevingsproject “Modernisering van het Wetboek van Strafvordering” bevindt zich inmiddels in een beslissende fase. Op 1 april 2025 heeft de Tweede Kamer ingestemd met de eerste vaststellingswet, waarmee een belangrijke mijlpaal is bereikt op weg naar de uiteindelijke inwerkingtreding. Daarmee zijn de contouren van het nieuwe wetboek in grote lijnen zichtbaar geworden en wordt steeds duidelijker welke veranderingen de strafrechtspraktijk de komende jaren te wachten staan. De modernisering is erop gericht het strafproces efficiënter, toegankelijker en toekomstbestendig te maken. Waar de afgelopen jaren vooral werd gesproken over de noodzaak van vernieuwing, wordt die nu daadwerkelijk concreet. Met de goedkeuring van de eerste vaststellingswet is het begin van een nieuw tijdperk in de strafvordering ingezet.
Op de langere termijn blijkt dat ten opzichte van 2014 de huidige misdaadniveaus op alle fronten lager zijn. Zo is het aantal ondervonden traditionele delicten (zoals vermogensmisdrijven, vandalisme en geweld) per 100 inwoners met 25% gedaald (in peiljaar 2023) en is het aantal door de politie geregistreerde misdrijven en verdachten gedaald met respectievelijk 21% en 24%. Deze daling werkt ook verderop in de strafketen door: een daling van 6% in het aantal zaken dat bij het OM instroomt en 28% minder beslissingen door de rechter.
Sinds 2014 is het aantal geregistreerde overtredingen met 2% toegenomen in 2024, met een sterkere stijging van 14% in het laatste jaar. Bij geregistreerde overlast zien we een nog sterkere stijging van 44%, hoewel het aantal meldingen in 2023-2024 ongeveer gelijk is gebleven.
De 23e editie van Criminaliteit en Rechtshandhaving (C&R) brengt de periode 2014 tot en met 2024 in kaart en is een samenwerking tussen het WODC, CBS en de Raad voor de rechtspraak.
Deze editie bevat informatie over de aard en omvang van de criminaliteit in Nederland, de opsporing ervan door de politie, de vervolging en de strafrechtelijke reactie door het OM en de rechter en de tenuitvoerlegging van opgelegde sancties. Ook onderlinge samenhang tussen schakels van de strafrechtketen en de uitgaven aan sociale veiligheid krijgen aandacht. C&R 2024 beschrijft de ontwikkelingen op jaarbasis. (artikel van WODC)
FIOD
Op 20 september 2025 bestaat de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) 80 jaar. Wat ooit begon als een bescheiden dienst van de Belastingdienst in een naoorlogs Nederland, is in acht decennia uitgegroeid tot een internationaal opererende opsporingsorganisatie. De FIOD staat wereldwijd bekend om zijn expertise in de bestrijding van financiële en fiscale criminaliteit.
In 1945 richtte minister van Financiën Piet Lieftinck de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) op om verduisterd en verloren vermogen op te sporen en fiscale orde te herstellen. De dienst startte in Amsterdam met zeven medewerkers die zonder moderne hulpmiddelen op zoek gingen naar zwart geld en verborgen vermogen. Dit werk, gecombineerd met maatregelen zoals het ongeldig maken van oude bankbiljetten, legde de basis voor de FIOD-aanpak van gedetailleerd strafrechtelijk onderzoek, dossiervorming en effectieve opsporing.
In de jaren vijftig en zestig groeide de Nederlandse economie, terwijl nieuwe vormen van financiële criminaliteit ontstonden, zoals smokkelpraktijken. De FIOD speelde een centrale rol bij het tegengaan hiervan. In de jaren tachtig introduceerde de dienst technologie zoals computers en afluisterapparatuur, wat de opsporing van fraudeurs via digitale netwerken mogelijk maakte.
De zaak rond Slavenburg’s Bank in 1983 bracht grootschalige witwaspraktijken aan het licht en leidde tot strengere interne richtlijnen bij banken. In de jaren negentig breidde de FIOD haar samenwerking met nationale en internationale opsporingsdiensten uit. Na de invoering van btw-carrouselfraude in de EU rolde de FIOD meerdere netwerken op.
Na de fusie met de Economische Controledienst eind jaren negentig werd het takenpakket uitgebreid met corruptiebestrijding en bestrijding van terrorismefinanciering. Ook handhaving van sanctiewetgeving en bestrijding van criminele ondermijning behoren tot de werkzaamheden. Grote zaken, zoals de fraude bij Bouwfonds en het Philips Pensioenfonds in 2007, tonen de impact van de dienst. De organisatie werkt adaptief, gedigitaliseerd en data-gedreven, nationaal en internationaal samenwerkend, onder meer via de J5. De focus ligt op opsporing met effect, het traceren en afpakken van crimineel vermogen en het versterken van samenwerking met publieke en private partners, terwijl kennis en expertise gedeeld worden voor een financieel gezond en integer Nederland.
FIOD organiseerde internationale opsporingsweek: J5 Cyber Challenge 2025
Half september 2025 organiseerde de FIOD namens de Joint Chiefs of Global Tax Enforcement (J5) de zevende editie van de J5 Challenge. Tijdens deze internationale opsporingsweek werkten fiscaal rechercheurs, data-analisten en crypto-experts uit Nederland, Australië, Canada, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten samen aan het opsporen van grensoverschrijdende belastingfraude.
De focus lag dit jaar op signalen uit het Darkweb, transnationaal georganiseerde misdaad, crypto assets en identiteitsfraude. Nederlandse experts richtten zich onder meer op digitale geldstromen, op basis van data van het crypto-analyseteam (CAT) van de FIOD.
Een signaal wat tijdens een vorige challenge is opgewerkt betreft het signaal van OmegaPro. De oprichter en promotor van OmegaPro is aangeklaagd voor het runnen van een wereldwijde fraudezaak door gebruik te maken van vreemde valuta en crypto-investeringen.
De J5 werd opgericht in 2018 en is een samenwerkingsverband tussen vijf landen dat zich richt op het gezamenlijk bestrijden van internationale financiële criminaliteit. Door het internationaal delen van data en expertise worden bruikbare leads gegenereerd voor strafrechtelijke onderzoeken.
Omegapro
OmegaPro was een internationaal beleggingsplatform dat zich richtte op online trading, waaronder forex, crypto, indices, aandelen, commodities, ETF’s en opties. Het werd opgericht in 2018 en beloofde beleggers hoge rendementen, soms tot 300 procent binnen 16 maanden. De promotie van het platform werd ondersteund door bekende mensen, waaronder voormalig profvoetballer Luís Figo. Het platform werd in verschillende landen echter als een oplichtingspraktijk beschouwd. In Nederland waarschuwde de toezichthouder dat OmegaPro Ltd niet was toegestaan om beleggingsdiensten aan te bieden. Ook andere Europese en internationale toezichthouders plaatsten het platform op hun zwarte lijst vanwege het aanbieden van financiële diensten zonder vergunning.
In juli 2024 werd een van de oprichters, Andreas Szakacs, gearresteerd in Turkije. Hij werd beschuldigd van betrokkenheid bij een Ponzi-fraude ter waarde van vier miljard dollar. Andere leiders van OmegaPro, waaronder Robert Velghe, werden eveneens in verband gebracht met de zaak. In de Verenigde Staten werden Michael Shannon Sims en Juan Carlos Reynoso aangeklaagd voor hun rol in het opereren en promoten van OmegaPro, waarbij investeerders voor meer dan 650 miljoen dollar zouden zijn opgelicht.
OmegaPro gebruikte multi-level marketingtechnieken om nieuwe investeerders aan te trekken en beloofde hoge rendementen zonder duidelijk inzicht in de onderliggende investeringen. Het platform werd in verband gebracht met andere frauduleuze schema’s en er zijn meldingen dat het werd gebruikt om witwaspraktijken te faciliteren.
Sims en mede-samenzweerders richtten OmegaPro op in of rond januari 2019 en Reynoso trad een paar maanden later toe, in of rond april 2019. Ze exploiteerden en promootten OmegaPro als een multi-level marketing (MLM) programma voor investeerders om “investeringspakketten” te kopen, waarvan de beklaagden en anderen ten onrechte beloofden dat ze 300% rendement zouden genereren over 16 maanden via deviezen (forex) handel door elitehandelaren. Beleggers kregen de opdracht om deze investeringspakketten te kopen met behulp van virtuele valuta.
Sims zou zijn slachtoffers hebben misleid door in te staan voor de handelsprestaties van OmegaPro en de vaardigheden van de ingehuurde handelaren en door ten onrechte reclame te maken voor de veiligheid van investeringen in OmegaPro. Reynoso zou ten onrechte en misleidend hebben beweerd dat OmegaPro opereerde op basis van een legitieme licentie en op andere momenten, dat OmegaPro niet onderworpen was aan de wettelijke regels van een land. Sims en Reynoso, samen met mede-samenzweerders organiseerden uitbundige OmegaPro-promotie-evenementen en -trainingen over de hele wereld, waaronder bijvoorbeeld het projecteren van het OmegaPro-logo op de Burj Khalifa, ’s werelds hoogste gebouw, tijdens een evenement in Dubai. Het doel van deze promotionele evenementen was naar verluidt om bestaande en potentiële investeerders ervan te overtuigen dat OmegaPro een legitieme onderneming was die een weg naar rijkdom en een luxueuze levensstijl bood.
Verder gebruikten Sims, Reynoso en hun handlangers social- media om hun dure vakanties en auto’s te tonen, evenals hun merkkleding en horloges. OmegaPro wist, door de verkeerde voorstelling van zaken, meer dan 650 miljoen dollar aan virtuele valuta op te halen bij duizenden investeerders. Nadat OmegaPro had aangekondigd dat het te maken had gehad met een netwerkhack, vertelden Reynoso en anderen slachtoffers in januari 2023 dat hun investeringen veilig waren en dat OmegaPro hun investeringen overdroeg aan een ander platform genaamd Broker Group. Er is weinig openbare informatie beschikbaar over Broker Group Ltd. die op 28 mei 2024 werd ontbonden Het bedrijf is geregistreerd in Panama en beweerde een breed scala aan handelsdiensten aan te bieden, waaronder forex, grondstoffen, indices, aandelen en cryptocurrency. Echter, het bedrijf was niet gereguleerd door enige financiële autoriteit. Ondanks deze verklaringen waren slachtoffers niet in staat om geld op te nemen van hun OmegaPro-rekeningen of hun rekeningen bij Broker Group, wat resulteerde in miljoenen aan slachtofferverliezen.
De meer dan 650 miljoen dollar dat van slachtoffers werd opgehaald, werd naar verluidt eerst naar wallets voor virtuele valuta gestuurd die werden beheerd door leidinggevenden van OmegaPro en vervolgens naar verluidt overgedragen aan insiders en hooggeplaatste promotors van OmegaPro om de fondsen te verspreiden en hun oorsprong te verdoezelen. Zoals beweerd, hebben Sims en Reynoso allebei miljoenen geïncasseerd van deze regeling. Beiden worden beschuldigd van samenzwering, fraude, samenzwering en witwassen. Als ze worden veroordeeld, riskeren Sims en Reynoso elk een maximumstraf van 20 jaar gevangenisstraf voor elke aanklacht. Na het instorten van OmegaPro werd een nieuw platform, GoGlobal, gepresenteerd als opvolger, wat leidde tot verdere juridische stappen in meerdere landen.
Aanhoudingen voor hypotheekaanvragen met valse documenten
Het gezamenlijke opsporingsteam IFi van de politie en de FIOD heeft op maandag 17 en dinsdag 18 november meerdere aanhoudingen en doorzoekingen verricht. Zeven mannen, variërend in leeftijd van 26 tot en met 51 jaar uit Amsterdam, Zeist en Zaandam zijn aangehouden in het onderzoek naar valsheid in geschrift en oplichting. Twee woningen en een bedrijfspand in Amsterdam zijn doorzocht, waarbij beslag is gelegd op fysieke en digitale administratie en gegevensdragers, zoals telefoons, computers. Het onderzoek startte naar aanleiding van een melding door een bank bij de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU) en een aangifte. Het vermoeden is dat twee verdachten van 44 en 51 jaar uit Amsterdam zich als facilitator bezighielden met hypotheekaanvragen met valse documenten. Tegen betaling vervalste het duo jaarstukken, aangiften omzet- en inkomstenbelasting zodat hun klanten een hogere hypotheek konden verkrijgen bij een bank voor de aankoop van een woning.
Moving Finance
Moving Finance BV in Blaricum werd in november 2021 ontmanteld. Het bedrijf, dat op papier administratieve diensten verleende, bleek volgens de curator en justitie in werkelijkheid een dekmantel voor criminele geldstromen te zijn. In het strafrechtelijke onderzoek met de codenaam “Neath” is het kantoor door de opsporingsdiensten in verband gebracht met witwassen en drugscriminaliteit. Inmiddels zijn in dat onderzoek enkele veroordelingen uitgesproken.
Op 15 november 2021 vond een grootschalige politie-inval plaats bij Moving Finance. Het bedrijf huurde sinds juni 2021 kantoorruimte in het bedrijfsverzamelgebouw De Kolonie aan de Singel in Blaricum. Tijdens de inval werden vier personen aangehouden, onder wie een compagnon van de indirecte bestuurder van het kantoor. Uit latere gerechtelijke stukken bleek dat de inval deel uitmaakte van een lopend onderzoek naar een organisatie in verdovende middelen.
Begin 2022 diende een kort geding bij de rechtbank Midden-Nederland, aangespannen door verhuurder Vallis Rosas CV, die ontruiming van het pand eiste wegens een huurachterstand van vier maanden – in totaal € 6.300,–. Daarnaast vorderde Vallis Rosas € 5.373,01 schadevergoeding, omdat tijdens de politie-inval de elektronische voordeur van het gebouw was beschadigd. Volgens De Gooi- en Eemlander stelde de verhuurder dat Moving Finance “geen goede huurder” was en “onrust veroorzaakte bij medegebruikers” van het bedrijfsverzamelgebouw. Niemand van het administratiekantoor verscheen op de zitting en de vorderingen werden bij verstek toegewezen.
Op 18 mei 2022 werd Moving Finance BV failliet verklaard, samen met twee daaraan gelieerde Amsterdamse ondernemingen: MvE Movement Holding BV en MvE Moving & Printing BV. Hein Vroege van Beks & Beks Advocaten in Hilversum werd benoemd tot curator en handelde de drie faillissementen gezamenlijk af.
Uit het faillissementsverslagen blijkt dat de dga fungeerde als stroman voor derden die zich bezighielden met drugs- en witwaspraktijken. De bankrekeningen van de vennootschappen zouden zijn gebruikt om grote contante bedragen te storten die vervolgens naar andere BV’s werden overgeboekt. De curator verklaarde dat de natuurlijke persoon achter de vennootschappen zonder werk zat en zich tegen betaling bereid verklaarde om BV’s op zijn naam te zetten “in de veronderstelling dat daar niets mee zou gebeuren”. Later bleek dat er grote sommen geld via de rekeningen liepen, waarop de betrokkene zelf het faillissement aanvroeg na verhoor door de politie.
Moving Finance was nooit als echt administratiekantoor actief en er werden dan ook geen klanten, geen website en geen inkoopfacturen gevonden. Het werd alleen gebruikt om geldstromen mee mogelijk te maken,” aldus de curator. Uit de gegevens die hij van justitie ontving bleek dat de bestuurder is gehoord in het kader van het onderzoek “Neath”, waarin ook de feitelijke opdrachtgever voorkomt. Volgens justitie betreft dat een organisatie in verdovende middelen, en er zijn in dat dossier enkele veroordelingen uitgesproken.
De dga heeft inmiddels een bescheiden betalingsregeling getroffen om de boedelkosten deels te vergoeden. Verwacht werd dat het faillissement zou worden opgeheven wegens gebrek aan baten zodra die regeling was afgerond.
Los van het faillissement loopt sinds 2024 een nieuw strafrechtelijk onderzoek, waarin enkele betrokkenen uit het dossier terugkeren. Drie mannen, een 30-jarige uit Blaricum, een 35-jarige uit Velsen en een 55-jarige uit Den Haag en een 48-jarige vrouw uit Huizen worden verdacht van verduistering, oplichting en witwassen.
Op 27 oktober 2025 doorzocht de FIOD in dat kader een woning in Huizen. Daarbij werd een 59-jarige man aangehouden wegens het bezit van een vuurwapen. Tijdens de doorzoeking zijn vuurwapens, contant geld, goud, zilver, zilveren munten, sieraden, luxegoederen en administratieve bescheiden in beslag genomen.
Het onderzoek is gestart na een aangifte van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) bij het Openbaar Ministerie, na meldingen van meerdere obligatiehouders. Twee bedrijven zouden obligaties hebben uitgegeven met als doel de inkoop van consumentengoederen te financieren, maar er zijn sterke aanwijzingen dat die inkoop nooit heeft plaatsgevonden. Beide bedrijven zijn inmiddels failliet verklaard.
Volgens de voorlopige bevindingen hebben ruim 250 obligatiehouders gezamenlijk minimaal € 7 miljoen geïnvesteerd. Daarnaast hebben de ondernemingen een gezamenlijke schuld van circa € 5 miljoen aan crediteuren. Uit de financiële reconstructie blijkt dat ongeveer € 2 miljoen vanaf de rekeningen van de verdachte bedrijven is overgemaakt naar ondernemingen die gelieerd zijn aan de 30-jarige man uit Blaricum en de 55-jarige man uit Den Haag. De 35-jarige man uit Velsen was bestuurder van de obligatie-uitgevende bedrijven en betrokken bij de financiële constructie.
Het Functioneel Parket laat weten dat het onderzoek nog voortduurt en dat de resultaten mogelijk verband houden met het eerdere dossier rond Moving Finance BV en het onderzoek Neath. Justitie onderzoekt in hoeverre dezelfde personen of rechtspersonen betrokken zijn bij witwas- en frauduleuze activiteiten die over meerdere jaren doorliepen.
PEX real estate (Property Experts)
De FIOD heeft op 14 oktober 2025 in een strafrechtelijk onderzoek naar belastingfraude meerdere aanhoudingen en doorzoekingen verricht. Het onderzoek richt zich op fraude met omzetbelasting bij de verhuur van woningen door PEX Real Estate, een vastgoedbedrijf dat in 2017 werd opgericht door Joshua Camera, een vastgoedontwikkelaar en investeerder uit Groningen. Het bedrijf is gevestigd in Groningen en richt zich op de ontwikkeling, het beheer, de verhuur en de aankoop van vastgoedprojecten, voornamelijk in Noord-Nederland en Amsterdam. PEX beheert een portefeuille van winkels, kamers, studio’s, appartementen en bedrijfsruimten, met een focus op duurzame, hoogwaardige binnenstedelijke ontwikkelingen in A-locaties zoals stadscentra. Het bedrijf begon als voortzetting van Camera’s persoonlijke vastgoedinvesteringen, die hij vanaf zijn achttiende opbouwde, en breidde zich uit met projecten in Assen, Almelo en Amsterdam-Zuid. Joshua Camera, geboren in 1987 in Groningen en opgegroeid in Haren, studeerde hypotheken en verzekeringen en financierde zijn eerste vastgoedaankopen deels via verhuur en familieondernemingen in de schoonheidsbranche. Onder zijn leiding positioneert PEX zich als specialist in groene nieuwbouw en transformaties, waarbij het rendement accepteert als compromis voor hogere duurzaamheidseisen. Het bedrijf beheert tientallen panden via een netwerk van vennootschappen en stichtingen, met nadruk op het hogere huur- en koopsegment om leegstand te minimaliseren.Recentelijk kwam PEX in het nieuws door een strafrechtelijk onderzoek van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD). Op 14 oktober 2025 werd Joshua Camera aangehouden in zijn woning in Blaricum op verdenking van fraude met omzetbelasting bij short-stay-verhuur van woningen. Zijn 65-jarige partner uit Groningen werd eveneens aangehouden als vermeende medeplichtige. Het onderzoek, gestart na een signaal van de Belastingdienst en geleid door het Functioneel Parket, richt zich op onjuiste btw-aangiften door niet-nakoming van voorwaarden voor btw-vrijstelling bij kortstondige, gemeubileerde verhuur. Doorzoekingen vonden plaats in Blaricum, Groningen en een bedrijfspand in Amsterdam-Duivendrecht, waarbij administratie, telefoons en laptops in beslag werden genomen. Joshua Camera heeft een geschiedenis van controverses in Groningen, waaronder een dwangsom van de gemeente in 2020 voor overtreding van verhuurvergunningen en klachten van aannemers en leveranciers over wanbetalingen oplopend tot honderdduizenden euro’s. Ondanks dit profileert PEX zich als professioneel en regionaal gespecialiseerd, met initiatieven zoals de podcast ‘VastgoedZaken’ waarin Camera marktontwikkelingen bespreekt. Het onderzoek loopt nog, en details over de omvang van de fraude of betrokkenheid van PEX blijven beperkt. Beiden hebben zich schuldig gemaakt aan verboden gedragingen van één of meer bedrijven. Hun woningen en een bedrijfspand in Amsterdam-Duivendrecht zijn doorzocht. Bij de doorzoekingen is beslag gelegd op fysieke en digitale administratie, mobiele telefoons en laptops. Het onderzoek begon na een signaal van de Belastingdienst en richt zich op vermoedelijke fraude met omzetbelasting bij short-stay-verhuur van woningen. Van short-stay-verhuur is sprake als een woning kortstondig en in gemeubileerde staat wordt verhuurd. Joshua Camera, oorspronkelijk uit Groningen en bekend als controversiële vastgoedondernemer met een geschiedenis van klachten over huurpraktijken, werd aangehouden in zijn villa in Blaricum. Joshua werd eerder door ‘Rood’, de jongerenorganisatie van de SP, uitgeroepen tot huisjesmelker van het jaar 2018. In het juryrapport van de verkiezing stond dat Joshua C. in Groningen studio’s verhuurde als appartementen, waardoor de huurprijs te hoog was. Daarnaast vroeg hij illegale bemiddelingskosten en was er sprake van achterstallig onderhoud in zijn panden. Joshua C. werd eerder door ‘Rood’, de jongerenorganisatie van de SP, uitgeroepen tot huisjesmelker van het jaar 2018. In het juryrapport van de verkiezing stond dat Joshua Camera in Groningen studio’s verhuurde als appartementen, waardoor de huurprijs te hoog was. Daarnaast vroeg hij illegale bemiddelingskosten en was er sprake van achterstallig onderhoud in zijn panden.
Atletiekbond ontdekt diefstal van 1,5 miljoen euro door personeel
De internationale atletiekbond World Athletics, gevestigd in Monaco, heeft een grootschalige fraudezaak aan het licht gebracht. Twee medewerkers en een externe consultant hebben systematisch meer dan 1,5 miljoen euro ontvreemd uit de kas van de organisatie, een diefstal die zich over meerdere jaren uitstrekte en pas werd ontdekt tijdens een routine-audit van de boekhouding. De affaire kwam aan het rollen in de financieringsafdeling van World Athletics, die onder nieuwe leiding voor het eerst een jaarlijkse controle uitvoerde. Deze interne audit, aangevuld met een onafhankelijke forensische accountantscontrole, onthulde een reeks valse facturen en onrechtmatige betalingen die leidden tot overboekingen naar rekeningen in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De periode van de fraude beslaat de jaren tussen 2019 en 2024, een tijdspanne waarin de bond juist investeerde in hervormingen om doping en corruptie in de sport aan te pakken.Een van de twee betrokken medewerkers had de organisatie al verlaten voordat de diefstal werd vastgesteld, terwijl de tweede per direct werd ontslagen. De consultant, ingehuurd voor IT- en administratieve ondersteuning, zag zijn contract onmiddellijk ontbonden worden. World Athletics heeft de identiteiten van de verdachten niet openbaar gemaakt, maar benadrukt dat geen andere fraudeactiviteiten zijn aangetroffen in de bredere controle. Voorzitter Sebastian Coe, die de bond sinds 2015 leidt en bekendstaat om zijn strijd tegen corruptie in de atletiekwereld, reageerde met kordaatheid. “We laten dit niet onder het tapijt vegen, zoals te veel organisaties doen. Zulke lieden mogen niet de kans krijgen om elders door te gaan met hun praktijken”, aldus Coe in een verklaring. De bond heeft uitgebreide dossiers overhandigd aan de justitiële autoriteiten in Monaco, waar strafrechtelijk onderzoek is gestart. Daarnaast bereidt World Athletics een civiele procedure voor om het volledige bedrag terug te vorderen, met inzet van alle juridische middelen. De 1,5 miljoen euro verlies is een forse tegenvaller voor de bond, die in 2024 een omzet van bijna 100 miljoen dollar boekte, grotendeels dankzij inkomsten uit de Olympische Spelen in Parijs. Het gestolen bedrag is meer dan de helft van de 2,4 miljoen dollar aan prijzengeld dat World Athletics vorig jaar uitkeerde aan gouden medaillewinnaars, een primeur in de sport.
Accountantskantoor Forvis Mazars
Ook Forvis Mazars heeft een boete van 446.000 euro gekregen van toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM). Medewerkers van het kantoor pleegden examenfraude door bijvoorbeeld onderling antwoorden te delen of examens samen te maken. Het ging om bijna honderd werknemers die tussen 2020 en 2023 fraude pleegden. Dat gebeurde onder meer bij verplichte examens om de kennis op het gebied van certificering op peil te houden. Volgens de AFM had Forvis Mazars geen specifiek beleid voor het integer afleggen van examens. Het accountantskantoor heeft de boete geaccepteerd, waarmee de zaak is afgerond. De geldstraf is lager uitgevallen, onder meer omdat het kantoor maatregelen neemt om fraude te voorkomen en heeft meegewerkt aan het onderzoek van de AFM.
Cuba beschuldigt voormalig minister van Economische Zaken Gil van spionage en financiële misdrijven
De autoriteiten hebben niet gezegd welk land of welke staatsactoren mogelijk hebben geprofiteerd van de vermeende spionageactiviteiten maar de hoogste aanklager van Cuba heeft de voormalige minister van Economische Zaken van het land en anderen aangeklaagd voor vermeende spionage en een reeks financiële misdaden.
Het kantoor van de procureur-generaal van Cuba kondigde eind oktober 2025 aan dat het een bijna twee jaar durend strafrechtelijk onderzoek had afgerond naar Alejandro Gil, die van 2019 tot zijn afzetting in februari 2024 minister van Economie en Planning was en een aantal andere niet nader genoemde beklaagden.
Gil en de anderen moeten verantwoordelijk worden gehouden voor “spionage, handelingen die schadelijk zijn voor economische activiteiten of contracten, verduistering, omkoping”, zei het kantoor, zonder te zeggen welk land of welke actoren mogelijk hebben geprofiteerd van hun activiteiten. Andere aanklachten zijn onder meer valsheid in geschrifte, belastingontduiking, beïnvloeding, witwassen van geld, overtreding van regels inzake geheime documenten en diefstal of beschadiging van documenten of andere voorwerpen in officiële bewaring. Er is nog geen procesdatum aangekondigd, maar de opgesomde aanklachten zijn strafbaar van 10 jaar gevangenisstraf tot de doodstraf volgens het Cubaanse wetboek van strafrecht. Gil, ooit een nauwe bondgenoot van president Miguel Diaz-Canel, stond in 2021 aan het roer van grote monetaire hervormingen in Cuba, waaronder pogingen om het dubbele munteenheidssysteem van het land te verenigen, de lonen te verhogen, subsidieaanpassingen en nieuwe regelgeving voor particuliere werkgelegenheid en coöperaties. Maar in de Cubaanse economie, die al sterk aan het krimpen was, leidde het beleid tot een stijgende inflatie, een kelderende nationale munteenheid en meer problemen voor een aantal staatsbedrijven. Toen Gil, 61, uit zijn ambt werd ontheven, zeiden officiële verklaringen alleen dat de voormalige minister van Economische Zaken werd beschuldigd van het begaan van “ernstige fouten”.
Gokschandaal NBA: De Integriteit van de Sport Op het Spel
Het gokschandaal dat momenteel de National Basketball Association (NBA) teistert, raakt aan de kernwaarden van de sport: eerlijkheid, competitie en transparantie. De betrokkenheid van actieve spelers en coaches bij het manipuleren van wedstrijden of individuele prestaties voor het succes van weddenschappen schept een gevaarlijk precedent en bedreigt de geloofwaardigheid van de hele competitie. Een grootschalige federale onderzoeksoperatie heeft geleid tot de arrestatie van tientallen sportfiguren, waaronder actuele en voormalige NBA-leden. Deze personen worden in verband gebracht met illegale sportweddenschappen en pokernetwerken die banden zouden hebben met de maffia.
Onder de namen die in het onderzoek opduiken, bevinden zich onder meer Terry Rozier (speler van de Miami Heat) en Chauncey Billups (hoofdcoach van de Portland Trail Blazers).
De verdachten worden ervan beschuldigd niet-publieke informatie over blessures of spelersbeschikbaarheid te hebben gedeeld om weddenschappen te manipuleren. Daarnaast gaat het om deelname aan technologisch ‘opgelichte’ pokerspellen met het doel deelnemers te bedriegen, en het plaatsen van weddenschappen op basis van deze voorkennis.
Voorbeeld van Manipulatie: Zo zou Rozier in maart 2023 voorafgaand aan een wedstrijd een bekende hebben ingelicht dat hij vroegtijdig de wedstrijd zou verlaten (‘onder’ bij een prop-bet), waardoor een weddenschap kon slagen.
De officiële beschuldigingen omvatten onder meer medeplichtigheid aan fraude, witwassen van geld en het gebruikmaken van georganiseerd criminele netwerken.
Adam Silver, commissaris van de NBA, uitte publiekelijk zijn “diepe teleurstelling” en benadrukte de ernst van de situatie, waarbij de integriteit van de competitie als centraal punt werd aangemerkt. Er zijn meldingen van betrokkenheid of aanwezigheid bij pokerspellen van anderen, zoals Kevin Garnett, hoewel deze persoon niet formeel is aangeklaagd.
De NBA heeft de laatste jaren haar banden met legale sportweddenschappen-bedrijven sterk uitgebreid. Deze verschuiving, die leidt tot meer geld en publieke aandacht, creëert tegelijkertijd een verhoogd risico dat insiders misbruik maken van voorkennis of het spelverloop manipuleren.
Wanneer spelers, coaches of andere insiders informatie (over blessures, opstellingen, speelminuten) doorspelen waarmee anderen weddenschappen winnen, wordt de eerlijkheid en geloofwaardigheid van de competitie direct ondermijnd. Dit staat haaks op het beeld dat veel fans en sponsors hebben van sport: een domein waarin spontane en eerlijke prestatie telt.
De exacte omvang van de fraude, inclusief het gemoeide geldbedrag en het aantal mogelijk gemanipuleerde wedstrijden, is nog onderwerp van onderzoek. Experts spreken nu al van “tientallen miljoenen dollars” aan fraude. Betrokken spelers, coaches en andere insiders riskeren zware straffen, variërend van schorsingen en boetes tot levenslange uitsluiting (lifebans) uit de sport.
Het schandaal kan leiden tot een scherpere regulering van sportweddenschappen, met name rond prop-weddenschappen. Daarnaast kunnen sponsoren en gokpartners hun samenwerking met de NBA heroverwegen indien het imago van de competitie blijvende schade oploopt.
De effectiviteit van de interne controleprocedures van de NBA staat ter discussie, aangezien sommige zaken intern werden afgerond zonder disciplinaire maatregelen (zoals het geval van Rozier vóór de federale aanklacht).
Acht mensen opgepakt op verdenking van grootschalige hypotheekfraude
In Amsterdam en Zaandam zijn de afgelopen maanden acht mensen opgepakt op verdenking van grootschalige hypotheekfraude. Dit onderstreept volgens Ockto een hardnekkig probleem: de kwetsbaarheid van financiële processen en het gemak waarmee documenten zoals werkgeversverklaringen kunnen worden vervalst.
De kern van het probleem ligt in het diepgewortelde vertrouwen in manipuleerbare bestanden. Ondanks jaren van digitalisering blijft de financiële sector grotendeels afhankelijk van pdf’s, scans en screenshots die klanten zelf aanleveren.
Fraudeurs kunnen deze bestanden in enkele minuten vervalsen. Dit probleem beperkt zich niet tot hypotheken; ook in sectoren als leasing, kredietverstrekking en bedrijfsfinanciering nemen de risico’s toe. Experts in fraudebestrijding, zoals Klippa, waarschuwen al langer voor een toenemende wapenwedloop in de fraudedetectie.
De roep om preventie aan de voorkant, in plaats van detectie achteraf, wordt dan ook steeds luider. Banken hebben als poortwachters onder de Wwft (Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme) de plicht om klantgegevens te valideren.
Ockto benadrukt dat fraude aan de voorkant kan worden voorkomen door cruciale gegevens – zoals inkomen, identiteit en dienstverband – rechtstreeks bij de bron te verifiëren.
Door data direct te betrekken van officiële instanties zoals de Belastingdienst, het UWV en de Basisregistratie Personen (BRP), kunnen inconsistenties of vervalsingen onmiddellijk aan het licht komen. Zolang het systeem echter ruimte laat voor manipulatie, zo waarschuwen de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken, zullen fraudeurs die zwakke plekken blijven vinden en benutten.
Internationaal crimineel netwerk ontmanteld
5 november 2025. In het kader van een grootschalig Duits onderzoek naar fraude en witwassen zijn gisteren in meerdere landen, waaronder Nederland, Duitsland, de Verenigde Staten, Singapore, Italië, Spanje, Cyprus, Canada en Luxemburg, huiszoekingen uitgevoerd en verdachten aangehouden.
De operatie, onder leiding van het Duitse Bundeskriminalamt (BKA), richtte zich op een internationaal crimineel netwerk dat wereldwijd creditcardgegevens van slachtoffers in 193 landen heeft gestolen. Met deze gegevens werden miljoenen valse abonnementen afgesloten op nepwebsites, voornamelijk datingsites, pornosites en gokplatforms.
De verdachten, van wie een aantal inmiddels is aangehouden, zouden misbruik hebben gemaakt van de toegang tot vier grote Duitse betaaldienstverleners om de frauduleuze transacties te verwerken en de opbrengsten wit te wassen. De totale schade wordt geraamd op honderden miljoenen euro’s. Dankzij de inbeslagname van digitale apparatuur en financiële tegoeden kon mogelijk verdere schade worden voorkomen. De actie werd gecoördineerd met steun van Europol en diverse internationale partners. Het onderzoek loopt nog en richt zich op het blootleggen van eventuele verdere verbanden met georganiseerde misdaad.
AG: Hoge Raad kan veroordeling Richard de Mos wegens schending ambtsgeheim laten staan
De advocaat-generaal (AG) bij de Hoge Raad adviseerde dat de veroordeling van oud-wethouder Richard de Mos wegens schending van zijn geheimhoudingsplicht in stand kan blijven. Dat blijkt uit de conclusie van AG Van Wees van 4 november.
De zaak draait om het doorsturen van een vertrouwelijke e-mail aan een partijgenoot, waarin interne afspraken stonden over de financiering van het onderwijs- en cultuurcomplex (OCC) in Den Haag. Volgens het gerechtshof leverde dat een schending op van de geheimhoudingsplicht die voor wethouders geldt.
De Mos ging in cassatie bij de Hoge Raad. Zijn advocaten betoogden dat het hof ten onrechte had aangenomen dat sprake was van een schending, en dat De Mos handelde uit overmacht vanwege politieke en bestuurlijke omstandigheden. De AG vindt echter dat het hof het oordeel voldoende heeft gemotiveerd. Volgens Van Wees kon het hof aannemen dat De Mos zijn ambtsgeheim heeft geschonden en dat de aangevoerde politieke belangen geen noodtoestand vormden die de schending konden rechtvaardigen. Het advies van de advocaat-generaal is niet bindend, maar wordt in veel gevallen door de Hoge Raad gevolgd. Een datum voor de uitspraak is nog niet bekend.
Advocate fraudeert met gesubsidieerde rechtsbijstand
Een vrouwelijke advocaat verzon van 2019 tot 2022 ongeveer vierhonderd vonnissen om meer dan 1 miljoen euro te kunnen declareren bij de Raad voor Rechtsbijstand. Ze lag in scheiding en kon naar eigen zeggen anders niet in haar eigen onderhoud voorzien.
De Raad van Discipline in Den Bosch schrapte haar uit het advocatenregister vanwege jarenlang en op grote schaal misbruik van het systeem van gesubsidieerde rechtsbijstand en het vervalsen van vonnissen. De fraude kwam aan het licht door fouten in de verzonnen vonnissen, zoals niet-bestaande politierechters, onjuistheden in parketnummers, pleegdata, barcodes en beslissingen, en vervalste handtekeningen. Uiteindelijk bleek dat ze de vonnissen volledig had verzonnen en zichzelf had laten betalen voor zogenaamd verleende rechtsbijstand.
De fraude begon in 2019 op kleine schaal, toen ze dreigde haar woning kwijt te raken na haar scheiding. Omdat het gemakkelijk ging, breidde ze de fraude steeds verder uit. Haar declaraties werden lang niet gecontroleerd omdat ze het predikaat ‘high trust’ had. De financiële problemen namen toe toen haar nieuwe partner werd gearresteerd in verband met een hennepzaak. Zijzelf zat kort vast en moest vervolgens alleen voor haar twee kinderen zorgen, waardoor de financiële druk verder toenam.
De vrouw geeft aan dat ze ook daadwerkelijk heeft gewerkt en dat haar lijst van zaken niet volledig uit vervalsingen bestond. Uiteindelijk bleek dat ze ongeveer vierhonderd zaken had verzonnen, waarmee ze meer dan 1 miljoen euro had gedeclareerd. Ze werkt inmiddels al ruim een jaar niet meer als advocaat en heeft een andere baan, waarbij ze een terugbetalingsregeling van 1.000 euro per maand volgt.
Het Nationaal Anticorruptiebureau (NABU) onderzoekt het Oekraïense staatsenergiebedrijf Energoatom wegens een grootschalige omkopingszaak van circa $100 miljoen, waarbij een criminele organisatie onder leiding van een zakenman betrokken zou zijn, en waarbij onder meer een voormalig energieadviseur en Energoatom-beveiligingshoofd smeergeld rond contracten afdwongen. Dit past in een breder patroon van wijdverbreide corruptie in Oekraïne, inclusief eerdere ontdekte fraude bij Defensie en de recente arrestatie van de Minister van Landbouw en de voormalige president van het Hooggerechtshof. De internationale bezorgdheid over corruptie werd verder aangewakkerd door de controversiële wet van juli 2025 die de onafhankelijkheid van de anticorruptiediensten NABU en SAPO inperkte, wat leidde tot bevriezing van EU-steun en massale protesten, waarna de wet onder zware internationale druk werd ingetrokken. Ondanks het herstel van de onafhankelijkheid blijven zorgen over corruptie, inclusief vermeende netwerken rond president Zelenski’s entourage, de geloofwaardigheid van de hervormingsagenda en de EU-toetreding van Oekraïne onder druk zetten.
Hrynchuk was vanaf juli minister van Energie, daarvoor vervulde Galushchenko de positie. Of zij ook een rol speelden in de corruptie, is niet duidelijk. Volgens Oekraïense onderzoeksteams tegen corruptie waren sommige ministers betrokken, meldt de BBC. Maar namen zijn nog niet bekendgemaakt. Wel is bekend dat rechercheurs onderzoek doen naar mogelijke betrokkenheid van Galushchenko. Hij zegt in een reactie dat hij niet betrokken is bij de corruptie. “Ik zal me in de rechtbank verdedigen en mijn onschuld bewijzen.” Galushchenko werd woensdagochtend al geschorst, voordat zijn aftreden uiteindelijk bekend werd gemaakt. Het nationale anticorruptiebureau (NABU) en de openbaar aanklagers deelden vanaf maandag bevindingen van hun onderzoek, dat vijftien maanden duurde. Er zou voor ruim 100 miljoen dollar (86 miljoen euro) aan smeergeld zijn betaald aan functionarissen binnen het ministerie en binnen Energoatom. In ruil daarvoor kregen bedrijven opdrachten.
Het smeergeld zou vervolgens zijn witgewassen in Kyiv. Het geld is naar buitenlandse rekeningen overgemaakt, een deel kwam in Rusland terecht.
In het onderzoek zijn vier personen aangehouden, zeven anderen worden verdacht van betrokkenheid. Ook hebben rechercheurs ruim zeventig invallen en doorzoekingen gedaan.
Sommige verdachten stonden tot voor kort dicht bij Zelensky. Zo zou zakenman Timur Mindich betrokken zijn. Hij is mede-eigenaar van het televisieproductiebedrijf dat Zelensky had opgericht. Mindich zou Oekraïne zijn ontvlucht.
.
De Franse oud-president Nicolas Sarkozy werd 25 september 2025 veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf in een zaak die draait om illegale Libische campagnegiften. Hij is schuldig bevonden aan deelname aan een criminele organisatie. De rechter sprak hem vrij van andere aanklachten, waaronder corruptie, verduistering van overheidsgeld en illegale financiering van een verkiezingscampagne. Naast de celstraf kreeg Sarkozy een boete van 100.000 euro opgelegd. Ook is hij voor een periode van vijf jaar uitgesloten van verkiesbaarheid. 21 oktober begon zijn gevangenisstraf, die hij zal uitzitten in een privé cel van de Parijse gevangenis La Santé. Meteen bij zijn aankomst in de gevangenis verscheen een video op social media waarin Sarkozy door medegevangenen werd bedreigd en beledigd. De beelden zouden zijn opgenomen door een van de gedetineerden. Naar aanleiding van deze video heeft het OM een onderzoek geopend naar de doodsbedreigingen. Bij het onderzoek zijn drie gedetineerden ondervraagd en zijn twee mobiele telefoons in beslag genomen. Sarkozy wordt vastgehouden in een geïsoleerd en speciaal beveiligd deel van de gevangenis en krijgt bescherming van twee gewapende politieagenten. Sarkozy blijft volhouden onschuldig te zijn. Sarkozy gaat linea recta naar zijn isoleercel van negen vierkante meter, daar staat een kleine televisie, en een telefoon met een aantal voorgeprogrammeerde telefoonnummers van zijn advocaten en familie. Er is al een hoger beroep ingediend in de zaak, dat over zo’n zes tot achttien maanden zal plaatsvinden. Ongeacht een hoger beroep zaak moest de oud-president, die inmiddels zeventig jaar oud is, de gevangenis in. De advocaten van Sarkozy dienen een verzoek tot onmiddellijke vrijlating in, in afwachting hiervan. De zaak draait om miljoenen aan steekpenningen die Sarkozy zou hebben aangenomen van de toenmalige Libische dictator Muammar Kadhafi. Andere verdachten zijn wel schuldig bevonden aan corruptie, verduistering van overheidsgeld en illegale campagnefinanciering. Onder de in totaal twaalf verdachten bevinden zich ook drie voormalige ministers. Volgens de rechter was Sarkozy op de hoogte van de praktijken, maar nam hij er zelf niet actief aan deel. Daarom is hij slechts op één punt veroordeeld. Na het aflopen van Sarkozy’s ambtstermijn in 2012 deed het Franse Openbaar Ministerie tien jaar lang onderzoek naar hem. Aanleiding voor het onderzoek was onder meer journalistiek werk van onderzoeksplatforms.
Vlak voor de presidentsverkiezingen van 2012 publiceerde de nieuwssite Mediapart een document dat afkomstig zou zijn van de Libische regering en waaruit zou blijken dat er vijftig miljoen euro was betaald aan de verkiezingscampagne van Sarkozy. Het document dateerde van eind 2006. Sarkozy spande een rechtszaak aan tegen Mediapart en stelde dat het document vervalst was. In 2016 oordeelde de rechter dat er geen reden was om aan de echtheid te twijfelen. In de huidige zaak heeft de rechter nu echter geoordeeld dat het waarschijnlijk toch om een vervalsing gaat.
Sarkozy staat als oud-president niet volledig aan de zijlijn in Frankrijk. Hij is lid van het Constitutionele Hof en oefent invloed uit achter de schermen. Binnen zijn eigen conservatieve partij Les Républicains wordt naar hem geluisterd en geeft hij advies. Ook buiten zijn partij heeft hij nog politieke invloed. In juli had hij overleg met Jordan Bardella, de rechts-radicale rechterhand van Marine Le Pen. Daarnaast is hij enkele malen uitgenodigd door de huidige president Macron voor overleg over actuele kwesties. Sarkozy geeft met regelmaat interviews waarin hij openlijk zijn mening geeft over politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Deze maand uitte hij felle kritiek op Macron, die hij verantwoordelijk acht voor de huidige politieke instabiliteit. Volgens Sarkozy is de enige oplossing het ontbinden van het parlement en het houden van nieuwe verkiezingen. Sarkozy is al eerder tweemaal veroordeeld. Eind vorig jaar werd hij definitief schuldig bevonden aan omkoping en beïnvloeding. In een telefoongesprek in 2014 had hij een ambtenaar een functie in Monaco beloofd in ruil voor vertrouwelijke informatie. Daarvoor kreeg hij drie jaar cel, waarvan twee jaar voorwaardelijk. Die straf mocht hij thuis uitzitten met een enkelband. Na drie maanden werd die enkelband in mei verwijderd, mede vanwege zijn leeftijd. In 2021 oordeelde de rechter dat Sarkozy zijn verkiezingscampagne van 2012 illegaal had gefinancierd. Hij gaf bijna tweemaal zoveel uit als de toegestane 22,5 miljoen euro. Hiervoor werd hij veroordeeld tot een jaar cel, eveneens thuis uit te zitten met een enkelband. Nicolas Sarkozy heeft 10 november 2025 de Santé-gevangenis in Parijs verlaten na 20 dagen in detentie te hebben doorgebracht. Dit werd gemeld door de televisiezender BFMTV. Hij verliet het terrein van de gevangenis in een auto, vergezeld van politiemotoren. Sarkozy die werd veroordeeld voor illegale campagnefinanciering, is nu verplicht om een elektronische enkelband te dragen en mag geen contact hebben met de andere beklaagden en getuigen in zijn zaak.
Vastgoedfonds Nederland
Rechtbank Amsterdam veroordeelde Simon Raedts (1978) van Vastgoedfonds Nederland C.V.” zat al vast omdat hij weigerde duidelijk te maken waar aan hem toevertrouwde gelden zijn gebleven. Hij was ook actief als voorzitter van Bevrijdingspop in Haarlem (in 2017).
Simon Raedt is veroordeeld tot 18 maanden cel (waarvan 6 voorwaardelijk) voor verduistering, oplichting en valsheid in geschrift. Hij eigende zich ruim 1,2 miljoen euro van beleggers toe via vier vastgoedfondsen van Vastgoedfonds Nederland en gebruikte het geld onder meer voor privé-uitgaven en tekorten in andere fondsen. De rechtbank achtte bewezen dat bij fonds IV vanaf het begin oplichting is gepleegd. Civiele lijfsdwang en een bestuursrechtelijke dwangsom staan strafvervolging niet in de weg: het ne bis in idem-beginsel is niet geschonden. Hij kreeg tevens een beroepsverbod van vijf jaar.
Simon Raedts was jarenlang actief als bestuurder en indirect aandeelhouder van vier vastgoedbeleggingsfondsen, opererend onder de namen Vastgoedfonds Nederland I tot en met IV. De fondsen werden ondergebracht in afzonderlijke besloten vennootschappen, waarvan hijzelf via zijn persoonlijke holding en zijn vennootschap feitelijk de enige beleidsbepaler was. Hij haalde met de fondsen miljoenen euro’s op door de uitgifte van obligaties aan vooral particuliere beleggers.
Na onderzoek door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) naar misstanden binnen fonds IV en een daaropvolgende artikel 12-procedure van een toezichthouder bij het gerechtshof Amsterdam, wordt het Openbaar Ministerie gelast ook strafrechtelijk onderzoek te doen naar de eerste drie fondsen. Dit leidt tot vervolging van verdachte voor verduistering, oplichting en valsheid in geschrift over een periode van ruim vier jaar. De zaak is omvangrijk en complex, met tientallen gedupeerde beleggers en een wirwar aan geldstromen tussen fondsen en vennootschappen die aan verdachte zijn gelieerd.
Simon Raedts werd in de strafzaak verweten dat hij:
In de periode van 2015 tot en met 2020 geld heeft verduisterd van drie beleggingsfondsen (bedrijf 1 I, II en III), in totaal ruim 1,7 miljoen euro;
In 2018 beleggers in fonds IV heeft opgelicht voor een bedrag van 334.125 euro, door het gebruik van misleidende en deels valse informatie in het investeringsmemorandum en door de inleg aan te wenden voor andere doelen dan vermeld;
Zich schuldig heeft gemaakt aan valsheid in geschrift, door onder meer het indienen van vervalste bankdocumenten in civiele procedures met als doel om faillietverklaring van fonds I af te wenden.
Het Openbaar Ministerie stelde dat verdachte zijn positie als bestuurder heeft misbruikt door beleggersgelden aan te wenden voor privédoeleinden, zoals vakanties, huurbetalingen, kinderopvang, sieraden en sportclubs. Ook zijn via vennootschap bedrijf 2 aanzienlijke bedragen overgemaakt naar andere entiteiten die aan verdachte zijn gelieerd, waaronder bedrijf 11 en bedrijf 14, zonder zakelijke grondslag. In veel gevallen is op de bankrekeningen van de fondsen geen toereikend saldo aanwezig om rendementsuitkeringen te doen, waardoor verdachte structureel geld overboekt van het ene fonds naar het andere – een boekhoudkundige constructie zonder legitieme basis. Bij fonds IV is er volgens het OM sprake van klassieke oplichting: de fondsgelden worden vanaf de eerste dag na ontvangst besteed aan andere doeleinden dan vastgoed, zonder enige intentie om de afspraken uit het memorandum na te komen. Het OM eiste een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden.
De verdediging voerde aan dat Simon Raedts zich steeds binnen zijn rol als fondsbeheerder heeft bewogen en dat er op grond van de investeringsmemoranda ruimte bestond voor bepaalde vergoedingen, zoals structureringsfees en beheerkosten. Ook werd gewezen op de waardeontwikkeling van het aangekochte vastgoed, waardoor veel beleggers hun inleg met rendement hebben teruggekregen. Verder stelt de raadsman dat het OM niet-ontvankelijk is vanwege een schending van het ne bis in idem-beginsel: verdachte zou immers reeds zijn onderworpen aan civiele lijfsdwang (bedrijf 1 III) en een bestuursrechtelijke last onder dwangsom (bedrijf 1 IV). Deze maatregelen zouden, aldus de verdediging, strafrechtelijk van aard zijn en een tweede vervolging voor hetzelfde feit uitsluiten.
De rechtbank wees het beroep op het ne bis in idem-beginsel gemotiveerd van de hand en acht het Openbaar Ministerie ontvankelijk in de strafvervolging. De kern van het verweer ziet op twee eerder opgelegde maatregelen: civiele lijfsdwang en een last onder bestuursrechtelijke dwangsom. Volgens de rechtbank voldoen deze maatregelen niet aan de kwalificatie van “criminal charge” in de zin van artikel 50 Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie en artikel 68 Wetboek van Strafrecht.
De lijfsdwang wordt opgelegd door de voorzieningenrechter op verzoek van een private partij – Stichting Deelnemers bedrijf 1 III – en strekt ertoe om de verdachte te dwingen financiële verantwoording af te leggen over fondsgelden. De rechtbank wijst erop dat deze dwangmaatregel geen bestraffend, maar een reparatoir karakter heeft en dat het niet aan de civiele rechter is om straf op te leggen. Anders dan in het arrest van de Hoge Raad inzake het alcoholslotprogramma (ECLI:NL:HR:2015:434) ontbreekt hier het overheidsinitiatief en de punitieve strekking. In lijn met het arrest van de Hoge Raad van 13 november 2018 (ECLI:NL:HR:2018:2017) kan civiele lijfsdwang dus naast strafrechtelijke vervolging worden toegepast, zeker nu de gedragingen niet identiek zijn en de rechtsgoederen verschillen.
Ook de bestuursrechtelijke maatregel van de AFM – een last onder dwangsom wegens misleidende handelspraktijken – vormt volgens de rechtbank geen straf in strafrechtelijke zin. De AFM heeft de maatregel opgelegd om naleving van consumentenbeschermingsregels af te dwingen, met als doel dat alsnog correcte informatie wordt verstrekt aan beleggers. Deze maatregel is bedoeld als prikkel tot herstel van rechtmatigheid, en niet als leedtoevoeging. Uit rechtspraak van de Hoge Raad (HR 24 februari 2017, ECLI:NL:HR:2017:310) volgt dat de enkele verbeurdverklaring van een dwangsom geen punitief karakter impliceert.
De rechtbank stelt voorts vast dat zelfs indien sprake zou zijn van bestraffende maatregelen, deze niet zien op “hetzelfde feit” als de strafrechtelijke vervolging. De civiele en bestuursrechtelijke maatregelen hebben een andere focus, beschermen andere belangen en zijn gebaseerd op andere gedragingen dan de strafbare feiten waarop de dagvaarding ziet. De strafrechtelijke vervolging ziet op structurele en opzettelijke toe-eigening van gelden, grootschalige misleiding van beleggers en het gebruik van valse bewijsstukken in gerechtelijke procedures. Er is derhalve geen sprake van dubbele vervolging in strijd met artikel 68 Sr. of artikel 50 Handvest.
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat Simon Raedts:
In zijn functie als bestuurder van de fondsen bedrijf 1 I, II en III geld heeft verduisterd dat aan beleggers toebehoorde;
In het geval van bedrijf 1 IV vanaf de oprichting het oogmerk heeft gehad om beleggers te misleiden en zich wederrechtelijk te bevoordelen;
Zich schuldig heeft gemaakt aan valsheid in geschrift door valse bankoverzichten en verzonnen e-mails in te dienen in civiele procedures.
In totaal verduistert verdachte meer dan 1,2 miljoen euro. De rechtbank stelt vast dat geld is gebruikt voor onder meer persoonlijke uitgaven, betaling van schulden, giften aan familieleden, en dekking van tekorten in andere fondsen. In het geval van fonds IV blijkt dat geen enkel pand is aangekocht, terwijl beleggers zijn voorgehouden dat het fonds zou investeren in vastgoed en rendement zou uitkeren. De rechtbank rekent verdachte zwaar aan dat hij van meet af aan geen intentie had om de fondsgelden conform het investeringsmemorandum te besteden.
De rechtbank veroordeelde hem tot een gevangenisstraf van 18 maanden, waarvan 6 maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaren. Daarnaast werd hij voor de duur van vijf jaren ontzet uit het recht om het beroep van aanbieder van beleggingsproducten uit te oefenen.
Bij het bepalen van de straf woog de rechtbank zwaar dat Simon Raedts zich over een periode van meerdere jaren op structurele wijze schuldig heeft gemaakt aan financieel-economische criminaliteit, met een grote impact op particuliere beleggers en het vertrouwen in de financiële markt. De rechtbank onderkent dat hij een jaar civiele lijfsdwang heeft ondergaan en dat de redelijke termijn met 3,5 jaar is overschreden. Om die redenen werd een deel van de gevangenisstraf voorwaardelijk opgelegd.
Een groot aantal beleggers heeft zich gevoegd als benadeelde partij. Drie vorderingen, van 25.000, 25.144,69 en 25.375 euro, werden toegewezen, met toekenning van wettelijke rente en oplegging van de schadevergoedingsmaatregel. De overige vorderingen worden afgewezen of niet-ontvankelijk verklaard vanwege onvoldoende onderbouwing of het feit dat behandeling daarvan een onevenredige belasting van het strafgeding zou vormen. In enkele gevallen ontbreekt het aan bewijs dat de schade daadwerkelijk aan de desbetreffende benadeelde is toegebracht.
Tricolor Holdings
In de Verenigde Staten hebben twee grote spelers in de autosector recentelijk financiële problemen ondervonden, waarbij fraude en mismanagement centrale thema’s zijn. Tricolor Holdings, een bedrijf dat gespecialiseerd is in de verkoop van gebruikte auto’s en het verstrekken van subprime autoleningen, is in september 2025 failliet verklaard onder Chapter 7, wat liquidatie van het bedrijf betekent. Het faillissement volgde op ernstige beschuldigingen van fraude, die een snelle ineenstorting van het bedrijf veroorzaakten. Tricolor, dat meer dan 60 vestigingen had in zes staten en tienduizenden klanten bediende, voornamelijk lage-inkomensgroepen waaronder undocumented immigrants, rapporteerde activa en schulden tussen de 1 en 10 miljard dollar, met meer dan 25.000 crediteuren. De kern van de problemen bij Tricolor ligt in vermeende fraude in de financieringsstructuur. Een voorlopig onderzoek door de faillissementscurator wees uit dat minstens 29.000 leningen waren gekoppeld aan voertuigen die al als onderpand dienden voor andere schulden, een praktijk bekend als double-pledging. Dit suggereert dat Tricolor hetzelfde onderpand meerdere keren gebruikte om leningen te verkrijgen, wat een ernstige vorm van financiële malversatie is.
Grote banken zoals Fifth Third Bancorp en JPMorgan Chase meldden aanzienlijke verliezen, waarbij Fifth Third een potentieel verlies van 200 miljoen dollar rapporteerde en JPMorgan Chase 170 miljoen. Ook regionale instellingen zoals Renasant Bank en TBK Bank zagen hun uitstaande leningen aan Tricolor in gebreke gaan. . De CEO van Fifth Third, Tim Spence, verklaarde dat er fraude was vastgesteld in alle warehouse-faciliteiten en zelfs in de geauditeerde financiële overzichten van Tricolor. JPMorgan-CEO Jamie Dimon noemde de situatie een pijnlijk leermoment voor de bankensector. De curator, Anne Elizabeth Burns, omschreef de fraude als diepgeworteld en van uitzonderlijke omvang. Tricolor had sinds 2022 bijna 2 miljard dollar aan asset-backed securities verkocht, waarvan een groot deel nog uitstaat. Mogelijk heeft het bedrijf de financiële gezondheid van deze leningen overdreven in officiële rapportages. Het Amerikaanse Department of Justice heeft een onderzoek ingesteld naar deze praktijken, met een focus op de financieringsstructuren en het vermeende misbruik van onderpand. Daarnaast heeft de curator een lening van 30 miljoen dollar aangevraagd om het onderzoek te financieren en crediteuren te compenseren.
De snelle ineenstorting van Tricolor, dat kort voor het faillissement nog adviseurs inhuurde om financiering te regelen, onderstreept de ernst van de situatie. De impact van het faillissement is groot. Duizenden klanten, van wie 68 procent geen kredietscore had en meer dan de helft geen rijbewijs, kampen met problemen rond hun auto’s, waaronder inbeslagnames. Werknemers werden massaal ontslagen zonder loon of secundaire arbeidsvoorwaarden, en persoonlijke bezittingen blijven achter in opslag. Obligatiehouders zagen in september 2025 hun rentebetalingen stopgezet door een clawback van de curator, wat verdere financiële onrust veroorzaakte.
Booking.com
De Consumentenbond en de stichting Consumenten Competition Claims (CCC) zijn een claimprocedure gestart tegen Booking.com vanwege kunstmatig hoge hotelprijzen en misleidende praktijken. De claim richt zich op de periode vanaf januari 2013, waarin Booking.com volgens de organisaties concurrentieregels en consumentenrecht schond. De totale schade wordt geschat op ongeveer 1 miljard euro.
De claim richt zich op pariteitsclausules die hotels verboden lagere tarieven aan te bieden op hun eigen websites of andere platforms dan op Booking.com. Deze clausules beperkten prijsconcurrentie, verhoogden commissies en schaadden de autonomie van hotels. Op 19 september 2024 oordeelde het Europese Hof van Justitie dat deze clausules EU-mededingingsrecht schenden, omdat ze niet noodzakelijk zijn voor Booking.com’s bedrijfsvoering en concurrentie beperken.
De clausules werden in 2024 geschrapt onder druk van de EU Digital Markets Act. De claim, gecoördineerd door de Hotel Claims Alliance en gesteund door Hotrec en meer dan 30 nationale hotelverenigingen, wordt behandeld in Amsterdam, waar Booking.com’s hoofdkantoor gevestigd is. Hotels eisen compensatie voor betaalde commissies tussen 2004 en 2024, plus rente, met schattingen van mogelijk 30% of meer van de betaalde commissies. De registratiedeadline voor hotels werd verlengd tot 29 augustus 2025 vanwege grote belangstelling.
Per 6 juli waren er al 180.000 aanmeldingen voor de claim binnengekomen. Gedupeerden betalen in eerste instantie niets, maar dragen een kwart van de vergoeding af bij een toewijzing.
Niet alleen consumenten die via Booking.com hebben geboekt, maar ook via andere platforms zoals Agoda en Expedia, kunnen zich aanmelden, omdat hun prijzen eveneens beïnvloed zouden zijn door de praktijken van Booking.com. Het platform wordt beschuldigd van misleiding en heeft te maken met een toenemend aantal meldingen van oplichting.
Uit onderzoek van de Consumentenbond bleek dat twee derde van de onderzochte aanbiedingen niet klopte, en dat Booking.com consumenten nog steeds lokt met misleidende aanbiedingen. De Consumentenbond noemt het gebruik van ‘nepkortingen, onvolledige prijzen en verzonnen schaarste’ misleiding.
Het aantal meldingen van oplichting via Booking.com bij de Fraudehelpdesk is sterk gestegen. In 2023 waren er 30 meldingen, wat in 13 gevallen resulteerde in een financieel verlies met een gemiddelde van 484 euro per persoon. In 2024 steeg dit aantal tot 101 meldingen, met 34 gevallen van financieel verlies en een gemiddeld schadebedrag van 854 euro per persoon. Booking.com wijt de toename van fraude aan de opkomst van kunstmatige intelligentie, waardoor oplichters e-mails en advertenties realistischer kunnen nabootsen. Deze valse berichten vragen consumenten om verificatie van betaal- of persoonsgegevens, wat leidt tot financiële schade.
De Consumentenbond en Stichting Consumenten Competition Claims (CCC) hebben Booking.com na het mislukken van schikkingsgesprekken voor de rechter gedaagd. De twee organisaties startten eind juni een claimprocedure en daarop volgende gesprekken met de hotelboekingssite hebben volgens de organisaties onvoldoende opgeleverd. De Consumentenbond en CCC beschuldigen het platform van machtsmisbruik, het beperken van concurrentie en het misleiden van consumenten. Ze vragen de rechter om een schadevergoeding voor consumenten. De massaclaim heeft inmiddels ruim 267.000 aanmeldingen ontvangen.
Volgens de consumentenorganisaties gaat het in totaal om honderden miljoenen euro’s schade.
Succesvol optreden Alberto Stegeman
Franco K. en Hans de K. twee oplichters die voor duizenden euro’s aan dure dj-sets huurden en daarna niet terugbrachten zijn veroordeeld tot een gevangenisstraf van veertien maanden, waarvan vier voorwaardelijk voor allerlei vormen van verduistering. De mannen zijn tevens veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding aan de gedupeerde verhuurders. Het duo bezocht verschillende verhuurbedrijven, huurde populaire geluidsinstallaties en brachten deze vervolgens nooit meer terug. Alberto Stegeman van het programma ‘Undercover in Nederland’ hoorde dat er in korte tijd veel slachtoffers zijn gemaakt, waarna 35 gedupeerden contact met elkaar zochten. Elk bedrijf verloor apparatuur ter waarde van duizenden euro’s. Stegeman betrapte een van de verdachten op heterdaad en leverde hem over aan de politie.
Operatie Chargeback
Op 4 november 2025 voerden internationale opsporingsdiensten een gecoördineerde actie uit onder de codenaam “Operatie Chargeback” tegen drie grote fraude- en witwasnetwerken, te weten Worldline (inclusief dochteronderneming Payone), Nexi (voorheen Concardis), Payone (dochter van Worldline) en Unzer (voorheen PaymentSense of Heidelpay)
BaFin (Duitse toezichthouder) legde in 2022 al tijdelijke beperkingen op aan Unzer wegens gebrekkige anti-witwascontroles, wat aansluit bij de fraudepraktijken. Een oprichter van Unzer zou zijn gearresteerd. Een andere grote Duitse speler blijft buiten beeld. dat zou Adyen of een concurrent kunnen zijn, maar dit is speculatief en niet bevestigd, maar vallen onder “grote Duitse betaaldienstverleners” die door de BaFin (Duitse toezichthouder) werden onderzocht en beperkt. Eerdere ingrepen van BaFin richtten zich op tekortkomingen in anti-witwascontroles, vergelijkbaar met het Wirecard-schandaal.
Deze actie, geleid door de Duitse Landeszentralstelle Cybercrime (Openbaar Ministerie Koblenz) en het Bundeskriminalamt (BKA) met steun van Europol en Eurojust, was het resultaat van een onderzoek dat al sinds eind 2020 liep. Tijdens de actie werden in totaal meer dan 60 locaties in o.a. Duitsland, Italië, Luxemburg, Spanje, Nederland, de VS en Singapore doorzocht en 18 verdachten aangehouden. Onder de arrestanten bevinden zich sleutelfiguren uit de fraude-netwerken én enkele insiders van betalingsbedrijven. Zo zijn vijf leidinggevenden of compliance-medewerkers van de vier grote Duitse betaaldienstverleners gearresteerd. Volgens Eurojust zijn de aangehouden personen van diverse nationaliteiten, waaronder Duitse, Britse, Nederlandse, Oostenrijkse en Canadese. De opsporingsdiensten hebben bovendien voor circa 35 miljoen euro aan tegoeden en luxe goederen (waaronder cryptovaluta, auto’s en elektronica) in beslag genomen. De betrokken criminele netwerken maakten misbruik van ongeveer 4,3 miljoen gestolen creditcardgegevens van kaarthouders in 193 landen, waarmee ze miljoenen kleine transacties uitvoerden. In totaal wisten zij zo ruim 19 miljoen frauduleuze online abonnementstransacties te genereren via duizenden nepwebsites. De Duitse politie schat de daadwerkelijk geïncasseerde schade op meer dan 300 miljoen euro, met zo’n 750 miljoen euro aan pogingen die mislukten (bijvoorbeeld omdat kaartgegevens verouderd waren of geblokkeerd werden). De fraudeoperatie werd in 2021 al tot stilstand gebracht door ingrijpen van toezichthouders, maar het opsporingsonderzoek vergde daarna nog jaren om de complexe geldstromen over landsgrenzen heen te ontrafelen. Operatie Chargeback geldt nu als een van de grootste handhavingsacties tegen online betalingsfraude en witwassen in Europa.
Tussen 2016 en 2021 werden met buitgemaakte creditcardgegevens stelselmatig valse online abonnementen afgesloten op professioneel ogende nep-websites. Er werden ongeveer 2.000 van zulke fake websites opgezet, vaak voorgesteld als streaming-, dating- of entertainmentdiensten, maar in werkelijkheid dienden deze sites uitsluitend om creditcards van nietsvermoedende slachtoffers periodiek te belasten. In totaal hebben de fraudeurs zo meer dan 19 miljoen nep-abonnementen gegenereerd met gestolen kaartgegevens.
De oplichters kozen ervoor om de maandelijkse creditcardafschrijvingen bewust klein te houden en te voorzien van vage of onbegrijpelijke omschrijvingen. Vaak ging het om micro-betalingen van slechts enkele euro’s per maand (steeds onder de €50 gehouden) een bedrag dat weinig argwaan opwekt.
Door onduidelijke betalingsreferenties te gebruiken, konden kaarthouders bovendien niet direct herleiden waarvoor het bedrag in rekening werd gebracht. Veel gedupeerden misten de kleine afschrijvingen of merkten pas laat dat het om ongeautoriseerde transacties ging. De fraudeurs gingen zelfs zo ver dat de nep-websites niet via zoekmachines te vinden waren, maar alleen via directe URL, zodat slachtoffers die een onbekende transactienaam googelden geen informatie konden vinden. Deze combinatie van lage bedragen en onduidelijke omschrijvingen zorgde ervoor dat de fraude lange tijd onder de radar bleef.Een cruciaal aspect van de fraude was hoe de criminelen de reguliere betalingsinfrastructuur wisten te misbruiken. Ze infiltreerden betaaldienstverleners om hun valse transacties ongemerkt te laten verwerken. Volgens het BKA hebben de verdachten vier grote Duitse payment service providers (PSP’s) weten te compromitteren en hun systemen gebruikt om de frauduleuze creditcardtransacties in het gewone betalingsverkeer in te sluizen. Bij één van deze betaalbedrijven installeerden de daders zelfs speciale software, specifiek ontworpen om de criminele transacties door te geleiden en witwassen te faciliteren.
De opsporingsdiensten verdenken de fraudeurs ervan dat ze gebruik maakten van interne handlangers bij de betaalbedrijven. In totaal zijn zes personen die bij de PSP’s werkten (waaronder hooggeplaatste managers en compliance-medewerkers) in beeld als medeverdachten. Uit de internationale opsporingsinformatie blijkt dat deze insiders tegen betaling meehielpen door bijvoorbeeld de reguliere controles te omzeilen of bewust de ogen te sluiten voor de verdachte transacties. Met hun hulp kregen de criminelen toegang tot de financiële infrastructuur en konden zij de stroom aan kleine kaartbetalingen ongehinderd laten verwerken, ondanks dat die transacties eigenlijk duidelijk frauduleus waren. Het tegen smeergeld laten passeren van malafide betalingen was een essentiële schakel om de fraude op zo’n grote schaal te laten slagen.
Nadat de gestolen creditcardtegoeden via de valse abonnementen waren geïnd, moesten de opbrengsten worden witgewassen. De fraudeurs hebben daartoe een complex web van schijnfirma’s (dekmantelbedrijven) en bankrekeningen opgezet om de herkomst van het geld te verhullen. Uit het onderzoek blijkt dat zij gebruikmaakten van meer dan 500 zulke frontbedrijven, merendeels zogenaamde brievenbusfirma’s geregistreerd in het Verenigd Koninkrijk en Cyprus. Via clandestiene dienstverleners (“crime-as-a-service”) konden de criminelen eenvoudig kant-en-klare offshore-bedrijfjes en bankrekeningen verkrijgen om als schakels in het witwasproces te dienen. Deze schijnbedrijven fungeerden bijvoorbeeld als formele exploitanten van de nep-websites (waardoor de frauduleuze betalingen op hun bankrekeningen binnenkwamen), en ze gaven de gelden vervolgens weer door aan andere rekeningen, steeds een stap verder verwijderd van de bron.
De witwasmethode bestond er in essentie uit om de illegaal verkregen kaartbetalingen te vermommen als legitieme transacties en daarna door een wirwar van financiële constructies te sluizen. Elke laag van bankrekeningen en bedrijven maakte het moeilijker om de geldsporen terug te volgen. Uiteindelijk werd het geld via de vele tussenrekeningen samengebracht en “offshore” weggezet. Doordat de fraudeurs zoveel verschillende bedrijven en betaalrekeningen gebruikten, was het voor gedupeerden vrijwel onmogelijk om een chargeback (terugboeking) te krijgen. De terugvorderingsverzoeken zouden stranden in de complexe keten van begunstigden. Pas na langdurig forensisch financieel onderzoek wisten autoriteiten de geldstromen in kaart te brengen. Volgens de Duitse FIU zijn er meer dan 19 miljoen individuele transacties aan de fraude gelinkt, wat het enorme volume aan witwastransacties laat zien. Onderzoekers benadrukken dat de verdachten hiermee zeer professioneel te werk gingen om de herkomst van het geld te verhullenVisualisatie van de modus operandi van de fraudeurs in “Operatie Chargeback”. De daders verkregen gestolen creditcardgegevens (rechts) via onder andere phishing en datalekken, en misbruikten deze op nep-websites van schijnfirma’s (rechtsonder) om valse abonnementen af te sluiten. Met hulp van een tussenpersoon en een gecompromitteerde betaaldienstverlener (onder) werden de frauduleuze transacties verwerkt en doorgestuurd naar de uitgevende bank, die de kaart van de klant belastte. Via de betaaldienstverlener vloeiden de gelden vervolgens terug naar de schijnbedrijven en uiteindelijk naar de fraudeurs (witwassen).
De fraude werd aan het licht gebracht dankzij alertheid van financiële toezichthouders en internationale samenwerking. In Duitsland speelde de Financial Intelligence Unit (FIU) een sleutelrol. De FIU zag in de afgelopen jaren een patroon in vele afzonderlijke ongebruikelijke transacties. Door het ‘follow the money’-principe toe te passen herkende de FIU het witwaspatroon en deelde zij haar analyses met de strafrechtelijke autoriteiten en de toezichthouder BaFin. De Duitse financiële toezichthouder BaFin ondernam vervolgens al vanaf 2021 stappen om de fraude aan te pakken. Zo legde BaFin bij minstens één betrokken betaaldienstverlener bedrijfsbeperkingen en een tijdelijk verbod op, waardoor de verdachte transacties toen reeds volledig werden stopgezet. Dit verklaart waarom de frauduleuze afschrijvingen na 2021 ophielden. Niettemin ging het opsporingsonderzoek onverminderd door om de verantwoordelijken en het geldspoor definitief te achterhalen.
Ook buiten Duitsland werden onderzoeken gestart. In Luxemburg opende justitie bijvoorbeeld een eigen zaak wegens witwassen en misbruik van vennootschapsstructuren, op basis van analyses van de Luxemburgse FIU. Hierbij zijn in Luxemburg kantoren van betrokken bedrijven doorzocht en zijn miljoenen euro’s aan bezittingen in beslag genomen. Omdat de kern van het netwerk in Duitsland lag (met Duitse hoofdverdachten en PSP’s), heeft Luxemburg haar bevindingen uiteindelijk overgedragen aan het OM in Koblenz, waarna de onderzoeken zijn samengevoegd. Ook de Verenigde Staten droegen bij: via een parallel onderzoek in New York verkreeg de FBI/US Attorney’s Office cruciale informatie over de fraude, die via rechtshulp aan de Duitse autoriteiten is verstrekt. Deze Amerikaanse inlichtingen hielpen om het volledige fraudeschema te ontrafelen en extra verdachten in beeld te brengen.
Gezien de wereldwijde reikwijdte van het geval speelde Eurojust een coördinerende rol op justitieel vlak. Eurojust faciliteerde ten minste vier coördinatievergaderingen tussen de betrokken landen ter voorbereiding van de actiedag. Daarnaast verzorgde Eurojust de uitwisseling van rechtshulpverzoeken: er zijn zo’n 90 Europese Onderzoeksbevelen en andere rechtshulpverzoeken uitgezet naar 30 landen. Europol ondersteunde het onderzoek met data-analyse sinds mei 2023 en coördineerde realtime tijdens de actiedag. Zo werd onder meer een Europol-expert op het gebied van cryptovaluta ingezet in Luxemburg op de dag van de actie.
De culminatie van het onderzoek was de internationale actie begin november 2025. In totaal waren honderden opsporingsambtenaren betrokken bij simultane invallen in tien landen, waaronder Duitsland, Nederland, België, Spanje, Italië, Cyprus, Luxemburg, Canada, Singapore en de VS. In Duitsland alleen al werden 29 panden doorzocht, met inzet van meer dan 250 BKA-rechercheurs, financieel rechercheurs en toezichthouders. Tijdens de actiedagen (4–6 november) konden uiteindelijk 18 verdachten worden aangehouden en omvangrijk bewijsmateriaal veiliggesteld. De arrestanten zullen in Duitsland worden vervolgd voor onder meer grootschalige fraude, computercriminaliteit en witwassen. Justitie in Koblenz sluit niet uit dat ook betrokken bedrijven of leidinggevenden juridische consequenties tegemoetzien, afhankelijk van de mate van medeplichtigheid aan de gepleegde feiten.
Operatie Chargeback onthult een nieuwe schaal van digitale fraude en witwaspraktijken en laat zien hoe kwetsbaar het mondiale betalingsverkeer kan zijn voor misbruik. Tegelijk toont de operatie het belang van intensieve samenwerking tussen opsporingsdiensten, toezichthouders en financiële inlichtingeneenheden. “Deze zaak bewijst hoe effectief de samenwerking tussen data-analyse en strafvervolging kan zijn. Volgens het principe ‘follow the money’ heeft de FIU het patroon van de witwassers zichtbaar gemaakt en zo dit grensoverschrijdende netwerk helpen opsporen,” aldus de directeur van de FIU Duitsland. Ook Europol prees de internationale samenwerking: door gezamenlijke analysekracht en afgestemde acties kon men een complex crimineel netwerk dat miljoenen kaarthouders dupeerde, ontmantelen.
De zaak legt ook kwetsbaarheden bloot in controlemechanismen bij betalingsdienstverleners. Indien fraudeurs interne toegang kregen tot grote PSP’s en jarenlang ongestoord nep-transacties konden laten passeren, dan wijst dat op een belangrijk risico bij die bedrijven. In Duitsland stonden dergelijke tekortkomingen al extra in de aandacht sinds het Wirecard-schandaal (2020). BaFin heeft na Wirecard strengere regels en controles ingevoerd voor fintechs en PSP’s, met nadruk op merchant-onboarding en anti-witwastoetsing. Die hervormingen worden nu op de proef gesteld: in Operatie Chargeback heeft BaFin inderdaad hard moeten ingrijpen bij bepaalde betaalbedrijven (zoals het tijdelijk stilleggen van activiteiten van Unzer in 2022) wegens gebrekkige naleving van anti-witwasregels. De toezichthouder en het OM onderzoeken of verdere maatregelen tegen betrokken ondernemingen gerechtvaardigd zijn, naast de strafzaken tegen individuele verdachten.
Consumentenorganisaties verwachten dat meer gedupeerde kaarthouders zich nu zullen melden. Zij rekenen op een toename van terugboekingen en schadevergoedingsclaims naarmate bekend wordt hoe wijdverbreid deze fraude was. De opsporingsautoriteiten hebben op hun beurt benadrukt dat banken en klanten alert moeten blijven op kleine verdachte afschrijvingen. Sinds oktober 2025 zijn Duitse banken verplicht een naam-nummer-controle uit te voeren bij bankoverschrijvingen, een maatregel die eveneens is bedoeld om dit soort frauduleuze constructies eerder op te merken.
TMF Management B.V.
Het Openbaar Ministerie heeft TMF Management B.V. een strafbeschikking opgelegd wegens het niet naleven van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). TMF, een internationaal opererend trustkantoor, heeft in 2020 en 2021 twee ongebruikelijke transacties van een cliënt niet onverwijld gemeld aan de Financial Intelligence Unit (FIU-NL). Hierdoor moet het bedrijf een geldboete van 130.500 euro betalen. Het OM stelt dat TMF in 2020 op de hoogte was van negatieve mediaberichten over lopende rechtszaken tegen de cliënt, wegens vermoedelijke fraude. Desondanks bleef TMF betrokken bij de herstructurering van de uitgifte van obligaties van deze cliënt en meldde het de twee ongebruikelijke transacties in 2020 en 2021 niet aan de FIU-NL, zoals vereist onder de Wwft. Volgens het OM is TMF hiermee ernstig tekortgeschoten in haar verantwoordelijkheden als poortwachter. Trustkantoren zoals TMF spelen een cruciale rol in het signaleren en melden van ongebruikelijke transacties om witwassen en terrorismefinanciering te voorkomen, zodat opsporingsinstanties criminele geldstromen effectiever kunnen bestrijden. Het strafrechtelijk onderzoek, uitgevoerd door de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD), werd gestart na een melding van De Nederlandsche Bank (DNB), die samen met het OM de naleving van de Wwft controleert. TMF, onderdeel van de TMF Group, is een wereldwijde aanbieder van administratieve, juridische en compliance-diensten, met kantoren in meer dan 80 landen. Het bedrijf ondersteunt cliënten bij onder meer trustbeheer, boekhouding en belastingaangiftes, en heeft in Nederland een belangrijke rol als trustkantoor onder toezicht van DNB. Vanwege de overtredingen heeft het OM de boetecategorie voor TMF verhoogd van de vierde naar de vijfde categorie, met een maximale boete van 87.000 euro per overtreding. Voor de twee niet-gemelde transacties bedraagt de maximale boete 174.000 euro. Het OM heeft een korting van 25 procent toegepast, omdat TMF volledig en tijdig heeft meegewerkt aan het onderzoek, wat leidde tot een snellere afronding. Hierdoor is de uiteindelijke boete vastgesteld op 130.500 euro. Het OM benadrukt dat TMF, als internationaal trustkantoor met een voorbeeldfunctie, extra verantwoordelijkheid draagt om de Wwft strikt na te leven.
Trustkantoren zoals TMF Management B.V. bieden diensten aan die legitiem zijn in de internationale zakenwereld. Ze beheren bedrijfsstructuren, doen administratie, zorgen voor compliance en helpen bij complexe juridische en fiscale constructies voor multinationals, investeringsfondsen en vermogende particulieren. In Nederland opereren ze onder streng toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) en moeten ze voldoen aan de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).
- Trustkantoren vormen een knooppunt voor internationale bedrijven. In 2023 waren er zo’n 130 trustkantoren actief.
- Veel bedrijven gebruiken trustkantoren voor legitieme doelen, zoals het structureren van buitenlandse investeringen of het beheren van internationale dochterondernemingen.
- Een verbod zou bedrijven mogelijk naar andere landen drijven met minder streng toezicht, zoals offshore-paradijzen, waar regulering nog zwakker is.
Trustkantoren worden echter vaak gelinkt aan schandalen. Denk aan TMF’s eerdere boetes, zoals 3,125 miljoen euro in 2023 voor gebrekkig cliëntenonderzoek of hun rol in het Mozambikaanse fraudeschandaal (2018). De Panama Papers en andere leaks hebben het imago van de sector geen goed gedaan, met onthullingen over hoe sommige trustkantoren (onbedoeld of niet) faciliteren dat geldstromen worden verhuld. Critici, zoals Tax Justice Network, pleiten voor strengere internationale regels of zelfs het afschaffen van bepaalde trustdiensten, omdat ze te vaak worden misbruikt voor belastingontduiking of witwassen.
Volkswagen opnieuw voor het gerecht voor sjoemeldiesels
In het strafproces rondom het dieselschandaal zijn opnieuw vijf voormalige medewerkers gedaagd. De vier mannen en één vrouw zouden betrokken zijn geweest bij de ontwikkeling van de software en bij het in stand houden van het systeem dat de sjoemeldiesel fraude mogelijk maakte. Het gaat om een lang en complex proces, waarvoor honderd zittingsdagen zijn uitgetrokken, tot ver in 2026. Eerder werden vier voormalige leidinggevenden van Volkswagen al schuldig bevonden aan fraude. Dat oordeelde een rechtbank in het Duitse Braunschweig. Twee verdachten kregen onlangs meerdere jaren gevangenisstraf en twee oud-werknemers kregen voorwaardelijke straffen. De rechtszaak, die in totaal 170 dagen duurde wordt dus nu vervolgd. Het dieselschandaal begon ruim twintig jaar geleden in de Verenigde Staten, maar werd tien jaar geleden ontdekt. Het leidde tot het aftreden van toenmalig ceo Martin Winterkorn en 33 miljard euro aan schade. Wat het Openbaar Ministerie betreft zijn de managers bewust bezig geweest om die controles op de uitstoot van de diesels te manipuleren.
Behalve de voormalige topman van Volkswagen, Martin Winterkorn, moesten ook veertien andere leden van het bestuur en een bestuurslid van een leverancier voor de rechter komen wegens fraude, belastingontwijking, misleiding en indirect verstrekken van valse certificaten. Het schandaal rondom de sjoemelsoftware van Volkswagen speelt al sinds 2014. Winterkorn nam eind september 2015, een week nadat het schandaal uitbrak, ontslag. Er werden bij de rechtbank negenentachtig hoorzittingen gepland tot september 2025. Justitie in Duitsland zag aanvankelijk af van vervolging. Daarna werd de zaak tegen de 76-jarige Winterkorn steeds uitgesteld om zijn slechte gezondheid. Dieselauto’s van Volkswagen presteerden door de software beter tijdens emissietests en stonden zo schoner te boek dan ze daadwerkelijk waren. Het dieselschandaal heeft VW al ruim 32 miljard euro aan boetes, aanpassingen aan auto’s en juridische kosten gekost. De Duitse rechtbank oordeelde dat beschuldigingen van openbaar aanklagers steekhoudend genoeg zijn voor een strafproces. Volgens aanklagers wist de 73-jarige Winterkorn al lange tijd voor de onthullingen van de emmissiefraude. Zij beschuldigen hem van ernstige fraude en concurrentievervalsing. Dieselauto’s met type EA 189-motor van de merken Volkswagen, Audi, ŠKODA en Seat werden als duurzaam en milieuvriendelijk gepresenteerd, terwijl de testuitkomsten niet betrouwbaar waren door de ingebouwde sjoemel software. Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft Volkswagen hiervoor in november 2017 al de maximale boete van 450.000 euro opgelegd wegens misleiding en beleggers eisen op hun beurt ook circa 9,2 miljard omdat het bedrijf bijna 40% van zijn waarde heeft verloren. De topman Rupert Stadler van Volkswagen dochter Audi is op 30 mei 2020 ook in staat van beschuldiging gesteld. Stadler werd door meerdere ingenieurs van betrokkenheid beschuldigd. Verschillende Audi-kantoren werden in mei voor de derde keer binnengevallen. Het bedrijf heeft ruim 27 miljard euro apart gezet voor boetes, schikkingen en andere kosten. Audi moet van het Duitse ministerie van Transport 127.000 voertuigen terugroepen vanwege de frauduleuze software. Om een gevangenisstraf te ontlopen bekende Stadler schuld en gaf toe dat hij nalatig is geweest en de verkoop van auto’s met sjoemelsoftware heeft laten gebeuren. Hij is het eerste directielid dat voor de rechter een bekentenis aflegt. In de rechtbank liet hij zijn advocaat een verklaring voorlezen, waarin hij zei dat hij niet wist dat er werd gefraudeerd, “maar het voor mogelijk hield en in die zin op de koop toe had genomen” dat auto’s met sjoemelsoftware werden verkocht. Ook erkende Stadler nalatigheid en onzorgvuldigheid. De rechtbank had Stadler eerder laten blijken dat hij kon rekenen op een voorwaardelijke straf als hij zijn aandeel in het dieselschandaal zou toegeven en ruim 1 miljoen euro zou betalen. Stadler werd al in 2018 aangeklaagd; tot nu toe had hij de aanklacht steeds tegensproken. Behalve Stadler staan in München nog drie andere ex-Audi-medewerkers terecht: twee ingenieurs en het voormalige hoofd motorontwikkeling. Zij gaven eerder al toe dat ze de opdracht hadden gegeven tot het inbouwen van de sjoemelsoftware. In België is een akkoord bereikt tussen de Volkswagen-groep en claimorganisatie Testaankoop over het dieselschandaal. Zo’n 320.000 Belgen kunnen een vergoeding van vijf procent van de aankoopprijs krijgen. In Nederland lopen er nog verschillende rechtszaken van andere claimorganisaties.
In Nederland werd met claimstichtingen Car Claim, Stichting Diesel Emissions Justice en Volkswagen Group Diesel Efficiency Stichting een schikking getroffen waarmee zo’n 100.000 mensen in Nederland compensatie krijgen van 300 tot 2500 euro. Door de schikking komt een einde aan alle rechtszaken over auto’s met de EA189-motor. Naast Volkswagen gaat het ook om nieuwe of gebruikte modellen van de merken Audi, Seat en Škoda die tussen 2008 en 2015 op de markt kwamen.
Voor Mercedes geldt voor Euro-5 claims het oude collectieve actierecht (de WCAM). Hierover loopt op dit moment een cassatieprocedure bij de Hoge Raad. Ondertussen loopt de zaak verder bij de rechtbank Amsterdam, die beoordeelt of Mercedes terecht informatie geheimhoudt. Renault moest van de rechtbank technische gegevens over haar dieselmotoren uiterlijk op 11 juni 2025 leveren. In de zaak tegen Stellantis (Citroën, Peugeot, Opel) werd op 18 juni 2025 een tussenvonnis verwacht waarin zou worden beslist of Stellantis informatie over de werking van de dieselmotoren in het geding moest brengen.
Volkswagen heeft een schikking getroffen met Nederlandse claimorganisaties over de sjoemeldiesels. Ongeveer 100.000 eigenaren kunnen een vergoeding krijgen van 300 tot 2.500 euro. Een schikking geeft finaliteit en voorkomt langdurige procedures in hoger beroep. De oorspronkelijke planning voor het proces van CEO Winterkorn zou in september 2025 eindigen, maar vanwege zijn gezondheid is dat nu onzeker en is de zaak tijdelijk stilgelegd. Er is op dit moment geen nieuwe definitieve tijdslijn voor de hervatting of een vonnis
Corruptie in Oekraïne
Het Nationaal Anticorruptiebureau (NABU) meldt dat het Oekraïense staatsenergiebedrijf Energoatom verdacht wordt van omkoping met circa 100 miljoen dollar. Het NABU komt met de beschuldigingen na vijftien maanden onderzoek naar misstanden in de sector. Het anticorruptie bureau heeft zeventig huiszoekingen uitgevoerd en duizend uur aan geluidsopnamen verzameld. Volgens het NABU is een criminele organisatie ontdekt die smeergeld ontving rond contracten van de grote energieproducent Energoatom. Zo zouden onderaannemers van het staatsenergiebedrijf zijn gedwongen smeergeld te betalen in ruil voor contracten, waarbij miljoenen dollars werden weggesluisd. Het NABU publiceerde foto’s van dikke bundels Oekraïense hryvnia’s, Amerikaanse dollars en euro’s, verpakt in tassen en opgestapeld op een tafel. De criminele organisatie zou volgens NABU worden geleid door een zakenman. Ook een voormalig adviseur van de minister van Energie, het hoofd beveiliging van Energoatom en vier medewerkers van de “backoffice” zouden erbij betrokken zijn. Energoatom bevestigde dat er maandag kantoren zijn doorzocht en zei dat het bedrijf alle medewerking heeft verleend. De Oekraïense minister Svitlana Hrynchuk van Energie zei op een persconferentie er alles aan te willen doen om het onderzoek transparant te laten verlopen. Minister van Justitie Herman Haloesjtsjenko was al voorlopig geschorst. Het onderzoek is pijnlijk voor Zelensky omdat Timoer Minditsj, een bondgenoot van hem is. Hrynchuk was vanaf juli minister van Energie, daarvoor vervulde Galushchenko de positie. Of zij ook een rol speelden in de corruptie, is niet duidelijk. Volgens Oekraïense onderzoeksteams tegen corruptie waren sommige ministers betrokken. Rechercheurs doen onderzoek naar mogelijke betrokkenheid van Galushchenko. Hij zegt zelf in een reactie dat hij niet betrokken is bij de corruptie. “Ik zal me in de rechtbank verdedigen en mijn onschuld bewijzen.” Galushchenko werd 12 november 2025 al geschorst, voordat zijn aftreden uiteindelijk bekend werd gemaakt. Uit het onderzoek, dat vijftien maanden duurde bleek dat er voor ruim 100 miljoen dollar (86 miljoen euro) aan smeergeld is betaald aan functionarissen binnen het ministerie en binnen Energoatom, in ruil voor opdrachten. Het smeergeld zou vervolgens zijn witgewassen in Kyiv. Het geld is naar buitenlandse rekeningen overgemaakt, een deel kwam in Rusland terecht. In het onderzoek zijn vier personen aangehouden, zeven anderen worden verdacht van betrokkenheid. Voormalig zakenpartner van Zelenbsky Timur Mindich is mede-eigenaar van het televisieproductiebedrijf dat Zelensky had opgericht. Mindich zou Oekraïne inmiddels zijn ontvlucht. Ook de stafchef van Zelensky, André Jermak, wordt genoemd als betrokkene. “Yermak zou het onderzoek hebben verstoord en onderzoekers hebben geïntimideerd”,
Als Yermak ook bij de corruptie betrokken is, dan zal Zelensky zijn grootste vertrouweling wel moeten ontslaan. In de geheime operaties van de anti-corruptieorganisatie is de schuilnaam Alibaba genoemd en dat zou een alias zijn van Andry Yermak.(De verklaring voor de naam zou zijn dat “AB” (Andriy Borysovych) overeenkomt met “Ali-Baba”) Op geluidsopnamen wordt “Ali‑Baba” genoemd in verband met corrupte transacties rondom de zakenman Timur Mindich, een sleutelfiguur in het corruptieschandaal rond Energoatom en hij zou via zijn netwerk smeergeld betaald hebben. Volgens een lid van het Oekraïense parlement Yaroslav Zheleznyak zou “Ali‑Baba” contacten hebben gehad met wetshandhavingsinstanties om de activiteiten van anti-corruptie-instanties zoals NABU te beperken.
Volgens het Centre for Eastern Studies (OSW) is Yermak zeer machtig binnen het kantoor van de president en zou hij concurrerende machtscentra (zoals ministers) buitenspel zetten.
Daarnaast zijn er beschuldigingen dat mensen dicht bij hem of zijn familie bevooroordeeld worden. Er was een corruptieonderzoek naar Denys Yermak, de broer van Andriy, waarbij werd gekeken naar machtsmisbruik. Volgens NABU (de Oekraïense anti-corruptiedienst) werd die zaak in 2021 gesloten, maar de redenen van de sluiting werden niet volledig openbaar gemaakt. Het corruptieschandaal komt op een cruciaal moment. Oekraïne staat voor een zware winter, met aanhoudende Russische aanvallen op energie-infrastructuur. Burgers kampen steeds vaker met stroomuitval en kou. Dat juist nu blijkt dat miljoenen zijn verdwenen uit fondsen bedoeld om de energievoorziening te beschermen, zorgt voor woede.
Oekraïne heeft al 28 jaar lang te maken met omkoping, diefstal en corruptie. 40 miljoen euro werd verduisterd door ambtenaren van het ministerie van de Oekraïense defensie. De fraude werd ontdekt door de Oekraïense geheime dienst (SBU) Ondertussen blijkt uit een rapport uit de VS van het Ministerie van Buitenlandse Zaken dat er in Oekraïne sprake is van gedwongen verdwijningen, marteling en wrede, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing, erbarmelijke en levensbedreigende omstandigheden in de gevangenis, willekeurige arrestatie of detentie, ernstige problemen met de rechterlijke onafhankelijkheid, beperkingen van de vrijheid van meningsuiting, geweld of dreiging met geweld tegen journalisten, ongerechtvaardigde arrestaties of vervolging van journalisten, evenals censuur, ernstige beperkingen van de internetvrijheid, aanzienlijke inmenging in de vrijheid van vreedzame vergadering en vereniging, beperkingen van de bewegingsvrijheid, ernstige corruptie binnen de regering, wijdverbreid gendergeweld, systematische beperkingen voor werknemersverenigingen en het bestaan van de ergste vormen van kinderarbeid. Het rapport benadrukt ook dat de regering er vaak niet in slaagt om adequate stappen te ondernemen om functionarissen die mogelijk misbruik hebben gepleegd, te identificeren en te bestraffen. In mei 2023 werd de president van het hooggerechtshof gearresteerd wegen het ontvangen van 3 miljoen dollar aan steekpenningen. Minister van Defensie Oleksi Reznikov werd in september 2023 ontslagen om verschillende corruptiezaken binnen het ministerie.
De wet volgt op recente invallen van de Oekraïense veiligheidsdienst (SBU) bij NABU-kantoren, waarbij vijftien medewerkers werden geviseerd en een bestuurder werd opgepakt op verdenking van spionage. Critici, waaronder oppositieparlementariër Oleksi Gontsjarenko, noemen de invallen en de wet een gecoördineerde poging om corruptieonderzoeken naar Zelensky’s entourage te frustreren. “Dit is een dag van schaamte voor Oekraïne,” verklaarde Gontsjarenko. De EU-commissaris voor Uitbreiding, Marta Kos, noemde de wet “een serieuze stap achteruit” voor de rechtsstaat, essentieel voor Oekraïne’s EU-lidmaatschap.
Opmerkelijk genoeg publiceerden NABU en SAPO vlak na de goedkeuring van de wet een rapport dat een grootschalig corruptieschandaal aan het licht bracht. Het rapport onthult omkoping bij de aankoop van drones en ander militair materieel, waarbij een parlementslid, twee lokale functionarissen en leden van de Nationale Garde betrokken zijn. Overheidscontracten werden bewust tegen opgeblazen prijzen afgesloten, waarbij tot 30 procent van de contractwaarde als smeergeld werd ontvangen. Oekraïense media wijzen naar Oleksi Koeznetsov, een lid van Zelensky’s partij Dienaar van het Volk, als een van de verdachten. Vier personen zijn in verband met de zaak aangehouden.
Na massale protesten in steden als Kyiv, Dnipro, Lviv en Odesa, en internationale druk van onder meer de EU en het IMF, zwichtte Zelensky gedeeltelijk. Op 31 juli 2025 keurde het parlement unaniem een herstelwet goed die de onafhankelijkheid van NABU en SAPO herstelt. De Europese Commissie reageerde voorzichtig positief, maar benadrukte dat Oekraïne meer moet doen om corruptie effectief te bestrijden om EU-toetreding mogelijk te maken.
Toch blijft de schade aanzienlijk. De initiële wet en de invallen hebben het vertrouwen in Zelensky’s anticorruptiebeloften, een kernpunt van zijn verkiezingscampagne in 2019, ernstig ondermijnd. Analisten vrezen dat de episode de politieke stabiliteit in Oekraïne en de geloofwaardigheid van Zelensky’s hervormingsagenda verder onder druk zet, vooral nu het land balanceert op een precair geopolitiek en militair vlak.
Zelensky zelf benadrukte op Telegram zijn steun voor de strijd tegen corruptie en bedankte NABU en SAPO voor hun werk, maar critici blijven sceptisch. “De bevolking wil rechtvaardigheid en een sterke rechtsstaat. Deze acties dreigen dat te ondermijnen,” aldus Haloesjka. De komende maanden zullen cruciaal zijn om te zien of Oekraïne de anticorruptiehervormingen kan versterken en het vertrouwen van zowel de eigen bevolking als internationale partners kan herwinnen.
Een rechtbank beval ook de arrestatie van minister van Landbouw, Mikola Solski. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij een illegale transactie voor de aanschaf van land van de overheid ter waarde van 6,5 miljoen euro. Het gaat om een corruptiezaak van voordat hij in 2022 minister werd. Solski weerspreekt de beschuldigingen. Hij mocht op borgtocht van 1,7 miljoen euro naar huis. Solski heeft daarop zijn ontslag aangeboden. Hij was de eerste minister in de regering van president Volodimir Zelenski die door justitie wordt vervolgd vanwege corruptie. Ook Zelensky zelf was zijn positie niet zeker. Er was een debat over de legitimiteit van zijn presidentschap dat officieel 20 mei 2024 afliep.
- 37 miljoen dollar verduistering. SBU ontdekte in 2024 fraude met mortiergranaten, geld gesluisd naar Balkan-firma’s. Vijf verdachten, één gearresteerd;
- 400miljoen dollar aan wapentuig (CBS, 2023): Slechts 30% van 1.2 miljard aan VS-wapens getraceerd; rest op zwarte markt of verduisterd:
- Operatie Olea (Spanje, 2025): NAVO-wapens uit Oekraïne opgedoken bij criminelen in Almería, wijzend op smokkelroutes;
- Mykola Solskyi (6,5 miljoen euro landdeal, 2024): Ex-landbouwminister vervolgd voor illegale landtransacties; vrij met 1,9 miljoen euro borg;
- Gmyrin’s zaak: 50 miljoen dollar per maand naar VAE via zijn bedrijven (Aydınlık, 2025), met Yermak’s NABU-raids om onderzoeken te blokkeren.
De “inner circle” van Zelensky en zijn adviseur Andriy Yermak worden er van verdacht een corrupt netwerk te hebben dat maandelijks 50 miljoen dollar overhevelt naar de Verenigde Arabische Emiraten (VAE/UAE), via de bedrijven Gmyrin Family Holding en GFM Investment Group. Deze zijn geregistreerd in Dubai en gelinkt aan de ex-Oekraïense ambtenaar Andriy Gmyrin die de manager van deze fondsen zou zijn, verkregen via wapensmokkel, overgefactureerde hulpcontracten en staatsinkomsten. Na Frans onderzoek bleek dat Andriy Gmyrin, (nov 2024, 23 miljoen euro witwassen), 12 miljoen euro doorsluisde naar een Cypriotische rekening gelinkt aan een Oekraïense oligarch, mogelijk Firtash.
Tussen 2021-2023 zou de Gmyrin-familie vastgoed in Dubai hebben gekocht voor meer dan 14 miljoen dollar. Aydınlık publiceerde bankrekeningnummers bij Emirates NBD Bank. Het verduisterde geld zou komen uit VS/EU-hulp 3 tot 5 miljard dollar per maand voor Oekraïne. Andriv Yermak zou daarop opdracht hebben gegeven aan Oekraïens anti-corruptiebureau NABU die huiszoekingen deden bij Gmyrin en ex-vicepremier Oleksiy Chernyshov. Gmyrin werd vervolgens in november 2024 gearresteerd in Nice (Frankrijk) op verdenking van witwassen.
In april 2023 was er een rapport van het Pentagon over Oekraïense klokkenluiders die beweerden, dat slechts 30% van de door de VS geleverde wapens aan Oekraïne (tussen 2022-2023, ter waarde van $1.2 miljard) effectief getraceerd kon worden. Ongeveer 400 miljoen dollar aan Javelin-raketten, drones, en klein kaliber bleek verdwenen, óf op de zwarte markt verkocht, óf verloren in logistieke chaos, óf intern verduisterd.
Het rapport wees op zwakke oversight door zowel de VS als Oekraïne. Veel wapens kwamen via Polen en Roemenië, waar smokkelroutes bijvoorbeeld naar Afrika/Midden-Oosten) al bestonden.
Een Oekraïense officier werd in 2022 betrapt met 2 miljoen aan contanten, gelinkt aan wapenverkopen. Het Pentagon voert sindsdien strengere controles uit.
In februari 2025 was er een Oekraïens corruptieschandaal rond munitiecontracten. Het ministerie van Defensie in Kiev betaalde tussen 2023-2024 130 miljoen dollar te veel voor artilleriegranaten en raketten, via tussenpersonen die contracten opdreven. Zo werd 200 dollar per granaat gerekend in plaats van 80 dollar wat de marktprijs was. Bedrijven gelinkt aan Oekraïense oligarchen zoals Dmytro Firtash en ex-ambtenaren waren betrokken. Het geld verdween volgens anti-corruptie eenheid NABU deels naar offshore-rekeningen in Cyprus en de Kaaimaneilanden. Een vice-minister werd ontslagen, maar Yermak of Zelensky werden niet genoemd. Gmyrin werd op 23 november 2024 gearresteerd in Nice op verdenking van witwassen en grootschalige corruptie van 23 tot 25 miljoen dollar. Hij werd ondervraagd door Franse autoriteiten, die een mogelijke uitlevering naar Oekraïne overwegen. De Oekraïense anti-corruptie-eenheid NABU beschuldigt hem van massale fraude, verduistering van overheidsgelden en meerdere corruptie-incidenten. Een Franse rechtbank confisqueerde in augustus 2024 al een villa van hem in Frankrijk, gelinkt aan verdachte fondsen. Het leidde tot een EU-audit in maart 2025, die 1.1 miljard dollar aan onregelmatigheden vond in Oekraïense fondsen.
In augustus 2025 voerde de Spaanse nationale politie een grootschalige operatie uit onder de naam Olea, gericht op een drugshandelsnetwerk in de provincie Almería. De operatie resulteerde in de inbeslagname van bijna 2,7 ton drugs en grondstoffen voor de productie daarvan, evenals een omvangrijk arsenaal wapens. Onder de in beslag genomen wapens bevonden zich semiautomatische geweren (waaronder Amerikaanse Smith & Wesson-modellen), Tsjechische Skorpion VZ-61 machinepistolen, Oostenrijkse Glock-pistolen en andere militaire uitrusting, zoals GPS-trackers en signaaljammers. De politie arresteerde meerdere leden van een familieband criminele organisatie in de wijk El Puche en op een boerderij in El Asebuche.
Een opvallend aspect van de vondst was dat de serienummers van sommige wapens overeenkwamen met leveringen die na 2022 door westerse landen aan Oekraïne zijn gedaan. Dit wijst op een breder probleem. Een deel van de westerse wapens, oorspronkelijk bedoeld voor de Oekraïense strijdkrachten, lekt door via smokkelroutes naar de zwarte markt en belandt in handen van criminele netwerken elders in de wereld. Onderzoeken van westerse inlichtingendiensten, waaronder Europol, bevestigen dat er sinds 2022 een toename is van moderne, NAVO-standaard wapens in Europese georganiseerde misdaadgroepen, met mogelijke herkomst uit Oekraïne.
Sommige van deze wapens zijn ook teruggevonden in conflicten buiten Europa, zoals in Syrië (bij militanten in 2023) en in regio’s in Afrika en het Midden-Oosten, waar ze in handen vallen van terroristische of criminele groeperingen. Volgens een Russische diplomaat bij de VN zou ongeveer 20% van de wapenleveranties aan Oekraïne op de zwarte markt belanden.
Er circuleren berichten over wapens die op het Darkweb worden aangeboden en verhandeld met cryptovaluta, vaak via corrupte kanalen in Oekraïne, wat EU-parlementariërs en inlichtingendiensten zorgen baart. Deze ontwikkeling onderstreept het risico dat militaire hulp niet alleen Oekraïne versterkt, maar ook Europese en mondiale criminaliteit voedt. Ondanks deze signalen zet de EU haar militaire steun aan Oekraïne voort. Via de Europese Vredesfaciliteit (EPF) ontving Oekraïne tot maart 2024 in totaal 11,1 miljard euro aan toegezegde fondsen, waarvan een aanzienlijk deel direct naar bewapening en training ging, inclusief een recente toeslag van 5 miljard euro via het Ukraine Assistance Fund. De EU monitort de distributie streng met registers, GPS-trackers en bilaterale controles om misbruik te minimaliseren.
Europol meldt sinds 2022 een toename van NAVO-wapens bij Europese misdaadgroepen. Wapens duiken ook op in Syrië (militanten, 2023) en Afrika/Midden-Oosten (terroristen/criminelen). Een Russische VN-diplomaat claimde dat 20% van Oekraïense wapens op de zwarte markt belandt.
Het Republikeinse Congreslid Anna Paulina Luna (vertegenwoordiger voor Florida’s 13e district) deed een uitspraak tijdens een podcast-interview met blogger Danny Jones op 7 oktober 2025: Ze uitte kritiek op de Amerikaanse hulp aan Oekraïne. Luna, die al langer een felle criticus is van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky en de miljardensteun aan Kiev en zei : “Obviously, Zelensky seems to be transferring $50 million a month to some Saudi bank. This is strange.” Ze linkte dit aan bredere beschuldigingen van corruptie, zoals de verkoop van Amerikaanse wapens op de zwarte markt en het annuleren van verkiezingen in Oekraïne, en stelde dat dit een reden is om de geldstroom te stoppen: “Why are we sending money to Ukraine?“
De Raad van de Europese Unie heeft 4 november 2025 een besluit goedgekeurd om Oekraïne 1,8 miljard euro te verstrekken in het kader van de Oekraïne-faciliteit. Er wordt opgemerkt dat Oekraïne met succes negen stappen heeft voltooid die nodig zijn om de vijfde tranche van de steun te verkrijgen. De financiering is bedoeld om de macro-financiële stabiliteit van Oekraïne te versterken en de ononderbroken werking van het openbaar bestuur te ondersteunen. De betalingen in het kader van de Oekraïne-faciliteit houden nauw verband met het Oekraïne-plan, waarin de strategie van het land voor herstel, wederopbouw en modernisering is vastgelegd, evenals het tijdschema voor de uitvoering van hervormingen dat is afgestemd op de doelstellingen van Oekraïne voor toetreding tot de EU in de komende jaren.
Subsidiefraude aardbevingsschade Groningen
De FIOD heeft op 18 november vijf mannen aangehouden op verdenking van valsheid in geschrift en oplichting in het kader van een onderzoek naar subsidiefraude rondom aardbevingsschade in Groningen. Vier woningen en een bedrijfspand in de gemeente Westerkwartier en een woning en bedrijfspand in Oud-Beijerland zijn doorzocht en daarbij is beslag gelegd op fysieke en digitale administratie, gegevensdragers, bankrekeningen, vastgoed, wapens waaronder een vuurwapen, 31 kilo illegaal vuurwerk en zes auto’s (Audi RS6 Avant, Ferrari Purosangue, Lamborghini Urus, Lamborghini Huracan Cabriolet, Maserati Levante S, Maserati Grancabrio M145).
Het gaat om vier mannen van 26, 53, 54 en 54 jaar uit de gemeente Westerkwartier en een 53-jarige man uit Oud-Beijerland. Zij worden ervan verdacht met vervalste besluitbrieven van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) onterecht ruim 300 subsidieaanvragen te hebben ingediend bij het Samenwerkingsverband Noord Nederland (SNN). En hebben vermoedelijk niet terecht ruim 1 miljoen euro ontvangen. Bij de aanvragen zaten onder andere offertes van een bedrijf dat eigendom is van de 53-jarige verdachte uit Leek, voor het uitvoeren van verduurzamingswerkzaamheden.
De FIOD is het strafrechtelijk onderzoek gestart na meldingen van het SNN en het IMG. Uit onderzoek van SNN en IMG bleek mogelijk misbruik van subsidies die bedoeld zijn voor bewoners in Groningen met aardbevingsschade. Het gaat om vastgoedondernemers met veel panden in Groningen, die mogelijk documenten van het IMG hebben vervalst om onterecht subsidie aan te vragen via het SNN. Daardoor ontvangen deze vastgoedondernemers meer subsidiegeld dan waar ze recht op hebben.
Proefritfraude
Fraude met proefritauto’s, of andere tijdelijk vervoer zoals lease- en huurauto’s, neemt flink toe. Het aantal voertuigen dat niet bij autobedrijven terugkeert, is met 400 procent gestegen sinds 2020. Dat meldt dataleverancier RDC, onderdeel van mobiliteitsverzekeraar Bovenmij. RDC waarschuwt voor diefstal van auto’s door een groeiend aantal veelplegers. Die kunnen ongestoord hun gang gaan, omdat digitale registratie vaak ontbreekt. ‘Ze handelen heel frequent en soms wel zes auto’s achter elkaar’. Veel autobedrijven controleren de identiteit van klanten niet voldoende. ‘In 9 op de 10 gevallen werd niet om een rijbewijs gevraagd’, zegt Van der Esch. Gegevens van criminelen komen zo niet in het landelijke waarschuwingssysteem van de Bovag terecht.
Dankzij voortuigvolgsystemen wordt ongeveer de helft van de gestolen voertuigen toch nog teruggevonden. De schadelast door proefritfraude kan flink oplopen. Verzekeraars keren bij diefstal of verduistering alleen uit als alle gegevens volledig zijn vastgelegd. RDC ontwikkelde zelf een online registratiesysteem om ondernemers te helpen.